X C 2441/19 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Olsztynie z 2019-12-13
Sygn. akt X C 2441/19 upr.
UZASADNIENIE
Powódka, (...) S.A. z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od pozwanego K. G. na jej rzecz kwoty 15.916,20 zł. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 09 lutego 2019 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.
W uzasadnieniu swojego stanowiska podała, że jest przedsiębiorstwem energetycznym i operatorem systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Zajmuje się głównie budową i utrzymywaniem sieci dystrybucyjnych. Pozwany jako właściciel nieruchomości, zwrócił się o określenie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej nieruchomości. Warunki te zostały określone i przesłane pozwanemu wraz z projektem umowy o przyłączenie. Strony zawarły umowę o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, w której pozwany zobowiązał się do zapłaty opłaty za przyłączenie. Pozwany nie wykonał obowiązków, wynikających z umowy, do których m.in. należało rozpoczęcie prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej w terminie do dnia 01 września 2017 r. oraz ich zakończenie w terminie do dnia 01 grudnia 2017 r. Pozwany zobowiązany był również do dostarczenia powódce oświadczenia o stanie technicznym instalacji przyłączanej na stosownym formularzu, stwierdzającego jej wykonanie zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz jej gotowość do załączenia pod napięcie w terminie 14 dni od dnia zakończenia prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej. Pomimo wezwania, pozwany nie wykonał ciążących na nim obowiązków umownych, składając powódce jedynie kserokopię decyzji (bez wykazania jej prawomocności) o pozwoleniu na budowę oraz oświadczając, że roboty budowlano-montażowe zostaną rozpoczęte do końca marca 2019 r. Wobec takiego oświadczenia, stanowiącego o bezspornym naruszeniu postanowień umownych, powódka oświadczeniem z dnia 17 grudnia 2018 r. odstąpiła od umowy, łączącej strony. Zgodnie z § 8 ust. 2 umowy, w przypadku odstąpienia od umowy operator może żądać od podmiotu przyłączanego zwrotu udokumentowanych kosztów poniesionych na realizację przyłączenia lub rozbudowę sieci do dnia odstąpienia, jednak nie więcej niż dwukrotność szacowanej opłaty za przyłączenie, chyba że powyższe uchybienie podmiotu przyłączanego wynika ze znaczących i zawinionych działań operatora. Na tej podstawie powódka obciążyła pozwanego kosztami poniesionymi na realizację przyłącza w kwocie 15.916,20 zł. (k. 3-4).
Nakazem zapłaty z dnia 28 czerwca 2019 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Olsztynie nakazał pozwanemu, aby zapłacił powódki kwotę 15.916,20 zł. z odsetkami i kosztami procesu, zgodnie z żądaniem pozwu. (k. 57)
Pozwany wniósł sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, domagając się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany potwierdził, że w dniu 16 lutego 2017 r. zawarł z powódką umowę o przyłączenie sieci elektroenergetycznej nr (...), w której powódka zobowiązała się do budowy przyłącza w terminie 14 miesięcy, licząc od daty zawarcia umowy. Mimo to przez cały ten okres powódka nie rozpoczęła budowy przyłącza, argumentując to problemami z uzyskaniem zgód właścicieli nieruchomości, przez które miała przebiegać sieć, służąca do zasilania obiektu pozwanego. Niewykonanie przez powódkę instalacji sieciowej do jego nieruchomości ograniczało jego możliwości do podjęcia działań inwestycyjnych na nieruchomości. Pozwany podał, że podjął szereg czynności, zmierzających do wykonania umowy, w tym w dniu 13 listopada 2017 r. uzyskał ostateczną decyzję Wojewody (...)- (...), zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na budowę budynku inwentarskiego do chowu trzody chlewnej na działce nr (...), obręb R., dokonał oględzin nieruchomości z przedstawicielami (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. w celu wykonania projektu budowy przyłącza, dokonał oględzin nieruchomości ze specjalistą z zakresu elektryki w celu zaprojektowania i budowy odcinka sieci elektroenergetycznej, znajdującej się w graniach jego nieruchomości, a także rozpoczął prace porządkowe, mające na celu przygotowanie terenu pod budowę przyłącza. Dopiero w dniu 13 kwietnia 2018 r. powódka poinformowała go, iż z uwagi na problemy na etapie realizacji prac projektowych termin realizacji umowy będzie dłuższy niż zostało to przewidziane w umowie. Według szacunków powoda termin docelowy przyłączenia miał nastąpić 10 sierpnia 2018 r. Ze względu na brak dalszych informacji ze strony powódki o terminie uzyskania zgody osób trzecich, uznać należy, że termin realizacji budowy przyłącza uległ przedłużeniu, a umowa o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej nadal obowiązuje, co poddaje w wątpliwość skuteczność odstąpienie przez powódkę od umowy. W takiej bowiem sytuacji powódka powinna poinformować pozwanego o trudnościach w realizacji umowy i przystąpić do negocjacji zgodnie z § 8 ust. 4 umowy. Pozwany nadto przyznał, że w dniu 22 listopada 2018 r. powódka wezwała go do przedłożenia decyzji administracyjnej, zezwalającej na budowę obiektu przyłączanego oraz wykonania prac budowlano-montażowych, zakreślając ostateczny termin realizacji umowy na dzień 30 kwietnia 2019 r. Pozwany w dniu 10 grudnia 2018 r. przedłożył stosowne dokumenty w oddziale powódki w S.. Podczas składania dokumentów pracownik powódki wezwał go do złożenia oświadczenia o przystąpieniu do prac montażowych, co pozwany uczynił. Podniósł, że nieprawdą jest, że przedłożył on jedynie kserokopię decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu, bowiem dostarczył jej oryginał, a pracownik powódki skopiował ją i zwrócił pozwanemu. Zaprzeczył nadto, aby przedłożona decyzja była nieprawomocna. Zwrócił uwagę, że dokumenty te uznane zostały przez powódkę za niewystarczające i dlatego w dniu 17 grudnia 2018 r. odstąpiła ona od umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej. Następnie w dniu 15 stycznia 2019 r. powódka wystawiła fakturę VAT, obciążającą pozwanego kwotą 15.916,00 zł. Pozwany zakwestionował wysokość opłaty. Poniósł, że powódka w żaden sposób nie udokumentowała kosztów, poniesionych w związku z realizacją przyłącza, w tym zwłaszcza nie przedłożyła szczegółowego kosztorysu. Nie ma zatem podstaw do uznania, że opłata ta odpowiada rzeczywistej wysokości poniesionych kosztów. Wątpliwość budzi również realna gotowość i zamiar powódki do budowy przyłącza i rozbudowy sieci skoro nie wykazała ona, iż uzyskała zgody osób trzecich na rozbudowę sieci (k. 59-62).
W piśmie procesowym z dnia 05 listopada 2019 r. powódka zaprzeczyła, aby powodem nieprzystąpienia do realizacji przyłączenia był brak zgody właścicieli nieruchomości na zaprojektowanie i budowę przyłącza. Wskazała, że przyczyną powyższego było niewywiązanie się przez pozwanego z obowiązków umownych, tj. nierozpoczęcie prac budowlano-montażowych, który to warunek nie został spełniony ani na dzień odstąpienia od umowy ani do chwili obecnej. Podniosła, że brak wybudowanego przyłącza nie ograniczał możliwości podjęcia działań inwestycyjnych, bowiem obiektem przyłączanym miał być budynek inwentarski – tuczarnia. W celu zasilania placu budowy pozwany winien wystąpić z odrębnym wnioskiem o określenie warunków przyłączenia. Wskazała nadto, że w toku realizacji prac projektowych nie zakładała ewentualności odmowy lub rezygnacji z przyłączenia, a kwestia uzyskania zgód była jedynie powodem przedłużenia terminu realizacji umowy. Dopóki pozwany nie zgłaszał zamiaru rezygnacji z przyłączenia to powódka nie miała podstaw do zaniechania realizacji umowy. Podniosła nadto, że w sprawie nie znajdował zastosowania § 8 ust. 4 umowy, bowiem istniały inne możliwości realizacji inwestycji, w tym zmiana jej trasy, negocjacje w sprawie wysokości wynagrodzenia za udzielenie zgody, docelowo także za ustanowienie odpłatnej służebności przesyłu. Podjęte działania finalnie prowadziły do uzyskania wszystkich zgód i decyzji niezbędnych do przystąpienia do budowy. Pismem z dnia 27 sierpnia 2018 r. operator poinformował pozwanego, że została opracowana dokumentacja techniczna oraz uzyskana wymagana decyzja, zezwalająca na budowę urządzeń. Podkreśliła, że podstawową przyczyną odstąpienia od umowy był brak prac budowlanych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej. (k. 90-91)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
(...) S.A. z siedzibą w G. jest przedsiębiorstwem energetycznym i operatorem systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej w rozumieniu art. 3 ust. 25 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Spółka zajmuje się głównie budową i utrzymaniem sieci dystrybucyjnych oraz świadczeniem usług dystrybucji energii elektrycznej.
(bezsporne)
W dniu 26 stycznia 2017 r. do powódki wpłynął wniosek pozwanego K. G. o określenie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej o napięciu 230/400 V odbiorczych urządzeń, instalacji lub sieci, dotyczący obiektu projektowanego w postaci budynku inwentarskiego – tuczarni na działce nr (...), położonej w L., gm. D., obręb R., dla której Sąd Rejonowy w Szczytnie prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). Zgodnie z punktem 3, wniosek dotyczył wyłącznie obiektu projektowanego. Pozwany określił termin rozpoczęcia prac wykonania instalacji elektrycznej w przyłączanym obiekcie na wrzesień 2017 r. i termin wykonania instalacji elektrycznej w przyłączanym obiekcie na grudzień 2017 r.
(dowód: wniosek o określenie warunków przyłączenia k. 24)
W dniu 31 stycznia 2017 r. powódka sporządziła warunki przyłączenia do jej sieci elektroenergetycznej obiektu przyłączanego, którym był budynek inwentarski – tuczarnia, zlokalizowany na działce nr (...) w L., gmina D.. Zakres inwestycji, realizowanych przez operatora, miał polegać m.in. na dostosowaniu istniejącego obwodu nN nr 01 BIURO ze stacji transformatorowej S- (...) do wymaganych paramentów sieci i zwiększonego obciążenia poprzez wymianę przewodów linii napowietrznej na izolowane, oraz wybudowaniu ze słupa istniejącej linii napowietrznej przyłącza kablowego z szafką pomiarową.
(dowód: warunki przyłączenia k. 27-28)
W dniu 16 lutego 2017 r. strony zawarły umowę o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej nr (...). Zgodnie z § 2 ust. 1 umowy, jej przedmiotem było określenie wzajemnych praw i obowiązków operatora oraz podmiotu przyłączanego w zakresie przyłączenia do sieci instalacji przyłączanej, znajdującej się w obiekcie w postaci budynku inwentarskiego – tuczarni, zlokalizowanym w miejscowości L., działka (...), gmina D.. W umowie operator zobowiązał się do budowy przyłącza i rozbudowy sieci w sposób, uwzględniający warunki przyłączenia, zaś podmiot przyłączany zobowiązał się do wykonania instalacji przyłączanej w sposób, uwzględniający warunki przyłączenia, oraz do zapłaty opłaty za przyłączenie, zgodnie z postanowieniami umowy (§ 2 ust. 2 umowy). W myśl § 3 ust. 1 umowy, podmiot przyłączany, tj. pozwany, zobowiązał się do realizacji zadań:
- w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy – dostarczenie operatorowi projektu zagospodarowania działki lub terenu, na której znajduje się obiekt przyłączany,
- dostarczenia operatorowi prawomocnej decyzji administracyjnej/ zgłoszenia, dotyczącej zgody na budowę obiektu przyłączanego, w terminie nie dłuższym niż do dnia rozpoczęcia prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej,
- rozpoczęcia prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej, w terminie do dnia 01 września 2017 r. oraz ich zakończenia do dnia 01 grudnia 2017 r.,
- dostarczenia operatorowi oświadczenia o stanie technicznym instalacji przyłączanej na formularzu, oznaczonym jako „Wzór oświadczenia o gotowości instalacji przyłączanej”, stwierdzającego jej wykonanie zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz jej gotowość do załączenia pod napięcie - w terminie 14 dni od dnia zakończenia prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej.
Na podstawie umowy powódka zobowiązała się do budowy przyłącza oraz rozbudowy sieci w sposób, uwzględniający warunki przyłączenia, w terminie 14 miesięcy, licząc od dnia zawarcia umowy (§ 3 ust. 2 umowy). Umowa przewidywała, że jeżeli podmiot przyłączany wbrew terminom, określonym w § 3 ust. 1, nie dostarczył operatorowi projektu zagospodarowania działki lub terenu, prawomocnej decyzji administracyjnej/ zgłoszenia, dotyczącej zgody na budowę obiektu przyłączanego lub nie rozpoczął prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej lub ich nie kontynuuje w sposób uzasadniający przypuszczenie, że ich nie zakończy zgodnie z umową, operator miał wezwać podmiot przyłączany, by w terminie 14 dni od dnia wezwania zrealizował zadania, z zagrożeniem, że brak realizacji zadań w tym terminie umożliwi operatorowi odstąpienie od umowy (§ 4 ust. 6 umowy). Postanowiono również, że termin realizacji przyłączenia ulegać będzie przedłużeniu także w przypadku zaistnienia okoliczności niezależnych od którejkolwiek ze stron, powodujących niemożność dotrzymania terminu realizacji przyłączenia, w szczególności w razie braku zgody osoby trzeciej na rozbudowę sieci lub budowę przyłącza – o okres od uzyskania przez operatora informacji o braku zgody do czasu jej uzyskania. O zaistnieniu tych okoliczności operator był zobowiązany powiadomić podmiot przyłączany i określić nowy termin realizacji przyłączenia lub wskazać, o jaki okres termin ten ulegnie przedłużeniu (§ 4 ust. 8 i 9). Zgodnie z § 6 ust. 1 umowy, podmiot przyłączany zobowiązany był do zapłaty na rzecz operatora opłaty za przyłączenie wraz z należnym podatkiem od towarów i usług w wysokości, wynikającej z przepisów prawa. Szacunkowa opłata za przyłączenie, obliczona według taryfy operatora, obowiązującej na dzień zawarcia umowy, wynosiła 9.313,59 zł. netto. Operator miał wystawić fakturę VAT na opłatę za przyłączenie w terminie 7 dni od odbioru technicznego (§ 6 ust. 3 umowy). W myśl § 8 ust. 2 operator mógł odstąpić od umowy, jeżeli podmiot przyłączany, pomimo wezwania, o którym mowa w § 4 ust. 6, nie realizuje zadań w terminie tam określonym. W przypadku odstąpienia od umowy operator mógł żądać od podmiotu przyłączanego zwrotu udokumentowanych kosztów, poniesionych na realizację przyłącza lub rozbudowę sieci do dnia odstąpienia, jednak nie więcej niż dwukrotność szacowanej opłaty za przyłączenie, chyba że powyższe uchybienie podmiotu przyłączanego wynika ze znaczących i zawinionych działań lub zaniechań operatora. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy powinno mieć formę pisemną pod rygorem nieważności i zawierać uzasadnienie oraz zostać złożone w terminie 30 dni od powzięcia informacji na temat okoliczności, uzasadniających odstąpienie (§ 8 ust. 3). W przypadku, gdy realizacja umowy stanie się niemożliwa z powodu okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności, strona ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia drugiej strony o zaistnieniu takiej okoliczności w formie pisemnej oraz prawo zwrócenia się o wszczęcie negocjacji, a druga strona zobowiązana jest je podjąć. Jednocześnie pozwany w § 11 ust. 1 zobowiązał się udostępnić operatorowi nieruchomość, na której znajduje się obiekt przyłączany i obiektu przyłączanego w celu wykonywania przez operatora czynności, związanych z konserwacją, naprawą, przeglądem, remontem, modernizacją i usuwaniem awarii elementów sieci, znajdujących się na terenie tej nieruchomości lub obiektu przyłączanego.
(dowód: umowa o przyłączenie do sieci k. 26-26a, taryfa k. 12-21, pismo z dnia 16 lutego 2017 r. k. 25)
Pismem z dnia 19 maja 2017 r. powódka poinformowała pozwanego o zmianie trasy projektowanego przyłącza elektroenergetycznego do obiektu przyłączanego oraz przesłała aktualizację warunków przyłączenia i aneks do umowy w zakresie określenia szacunkowej opłaty za przyłączenie. Zgodnie z aktualizacją przyłączenie miało polegać na zabezpieczeniu obwodu 01 z istniejącego rozłącznika bezpiecznikowego w stacji transformatorowej (...) S- (...) i wybudowaniu przyłącza kablowego z szafką pomiarową.
W dniu 27 października 2017 r. powódka ponownie dokonała aktualizacji warunków przyłączania do sieci budynku pozwanego. Chodziło m.in. o dostosowanie stacji transformatorowej S- (...) Ł. P/S. do nowych warunków obciążenia oraz wymianę przewodów na całym obwodzie na AsXSn 4x120 mmm2, a nadto o wybudowanie z linii napowietrznej przyłącza kablowego z szafką pomiarową. Kolejnymi pismami z dnia 13 kwietnia 2018 r. i 20 lipca 2018 r. powodowa Spółka informowała pozwanego o problemach na etapie realizacji prac projektowych oraz o tym, że termin realizacji umowy będzie dłuższy, niż to zostało przewidziane. Powodem trudności był problem z uzyskaniem zgody wszystkich właścicieli działek na zaprojektowanie i budowę urządzeń, służących docelowo do zasilenia obiektu przyłączanego. W pierwszym piśmie szacowano, że nowy termin zakończenia prac powinien nastąpić do dnia 10 sierpnia 2018 r. W drugim piśmie termin ten określono na 30 listopada 2018 r.
(dowód: pismo z dnia 19 maja 2017 r. k. 29, aktualizacja warunków przyłączenia k. 30-31, aktualizacja warunków przyłączania nr 2 k. 32-33, pismo z dnia 13 kwietnia 2018 r. k. 72, pismo z dnia 20 lipca 2018 r. k. 93)
Pismem z dnia 27 sierpnia 2018 r. powódka poinformowała pozwanego, że została opracowana dokumentacja techniczna oraz uzyskane pozwolenie na budowę przyłącza do obiektu przyłączanego. Wskazała, że czas realizacji prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją budowy urządzeń, nie przekroczy 6 miesięcy pod warunkiem występowania warunków atmosferycznych umożliwiających budowę urządzeń elektroenergetycznych. Nadto powódka podała, że warunkiem przystąpienia przez nią do realizacji prac budowlano-montażowych jest wykonanie docelowej niwelacji terenu, przygotowanie miejsca do instalacji złącza i układu pomiarowego, wybudowanie sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej, o ile było to przewidziane w planie zagospodarowania terenu, oraz zaawansowanie budowy przyłączanego obiektu, uzasadniające budowę docelowej sieci elektroenergetycznej. W związku z tym wezwała do wypełnienia formularza uzgodnienia terminu przyłączenia oraz dostarczenia kopii decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu przyłączanego. Spółka informowała również, że w razie braku zaawansowania budowy przyłączanego obiektu, uzasadniającego budowę docelowej sieci elektroenergetycznej, i niedostarczenia kopii decyzji o pozwoleniu na jego budowę do dnia 30 września 2018 r., ma ona prawo w oparciu o § 8 pkt 2 umowy przyłączeniowej do jej wypowiedzenia i żądania od podmiotu przyłączanego zwrotu udokumentowanych kosztów, związanych z jej realizacją.
(dowód: pismo z dnia 27 sierpnia 2018 r. k. 34)
Pismem z dnia 22 listopada 2018 r. powódka poinformowała pozwanego o wstrzymaniu procesu realizacji umowy o przyłączenie z dnia 16 lutego 2017 r. z uwagi na brak obiektu przyłączanego i brak pozwolenia na budowę obiektu przyłączanego. Jednocześnie wezwała pozwanego do dostarczania prawomocnej decyzji administracyjnej / zgłoszenia, dotyczącego zgody na budowę obiektu przyłączanego oraz do wykonania prac budowlano-montażowych, związanych z realizacją instalacji przyłączanej w terminie do dnia 17 grudnia 2018 r. Informowała też, że brak wymaganych dokumentów i informacji zwrotnej na temat budowy obiektu w powyższym terminie spowoduje odstąpienie od realizacji umowy z winy podmiotu przyłączanego. Jednocześnie poinformowała, że termin realizacji umowy zostaje przesunięty na dzień 30 kwietnia 2019 r. W odpowiedzi na powyższe wezwanie, pozwany przedłożył oświadczenie, w którym zobowiązał się do rozpoczęcia budowy budynku inwentarskiego w miejscowości L. na działce nr (...) do końca marca 2019 r. Jednocześnie pozwany przedłożył ostateczną decyzję nr (...) o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę.
(dowód: pismo z dnia 22 listopada 2018 r. k. 35, oświadczenie k. 36, decyzja k. 37-39, zeznania świadka J. W. k. 102-103)
Pismem z dnia 17 grudnia 2018 r. powódka odstąpiła z winy podmiotu przyłączanego od umowy z dnia 16 lutego 2017 r., zawartej z pozwanym i oświadczyła, że uznaje ją za rozwiązaną. Uzasadniała to brakiem wymaganego do realizacji obiektu przyłączanego. Powołała się na zapisy umowy, zgodnie z którymi pozwany zobowiązał się do rozpoczęcia prac związanych z realizacją instalacji elektrycznej w obiekcie w terminie do 01 września 2017 r. i oświadczyła, że opóźnienie, przekraczające ponad półtora roku kalendarzowego, całkowicie narusza wcześniej ustalony harmonogram prac przyłączeniowych. Pozwany nadal nie rozpoczął prac budowlanych obiektu przyłączanego.
(dowód: oświadczenie o odstąpieniu od umowy k. 40, zeznania świadka J. W. k. 102-103)
Projekt budowy przyłącza kablowego wraz z dostosowaniem linii napowietrznej sporządzony został na zlecenie powodowej Spółki przez firmę zewnętrzną – (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O.. W celu opracowania ww. projektu Biuro obowiązane było uzyskać zgody właścicieli nieruchomości, przez które przeprowadzona miała być sieć elektroenergetyczna do obiektu przyłączanego pozwanego. Zgody takie należało uzyskać do czasu ostatecznego opracowania projektu budowy przyłącza i złożenia go do powodowej Spółki. Zgody takie zostały uzyskane. Projekt przyłącza jest własnością (...) S.A. i nie jest przesyłany do podmiotu przyłączanego. Podmiot przyłączany jest informowany o sporządzeniu projektu i ma prawo wglądu do niego w siedzibie ww. Spółki.
(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. wystawił w dniu 27 sierpnia 2018 r. fakturę nr (...) za usługi, polegające na wykonaniu projektu budowy przyłącza kablowego wraz z dostosowaniem linii napowietrznej w miejscowości L. na działce nr (...), oraz za czynności związane z podpisaniem nieodpłatnego porozumienia w sprawie ustanowienia służebności dla działki nr (...) i czynności związane z podpisaniem nieodpłatnego oświadczenia woli dla działki nr (...) – na łączną kwotę 15.485,70 zł. W dniu 20 września 2018 r. ww. Biuro wystawiło fakturę nr (...) na kwotę 430,50 zł. za czynności związane z podpisaniem aktu notarialnego dla działki nr (...).
(dowód: faktury k. 22, 23, zeznania świadków B. B. k. 101-102, W. B. k. 102, J. W. k. 102-103)
Powódka przesłała pozwanemu fakturę obciążeniową tytułem zwrotu kosztów, poniesionych na realizację umowy o przyłączenie, powołując się na § 8 ust. 2 umowy, na kwotę 15.916,20 zł. Pismem z dnia 15 marca 2019 r. wezwała pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 15.916,20 zł. w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.
(dowód: pismo z dnia 15 stycznia 2019 r. k. 41, faktura VAT k. 42-43, wezwanie do zapłaty k. 46-47)
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.
Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dowody z dokumentów, przedłożonych przez strony, oraz dowody osobowe w postaci zeznań świadków B. B., W. B. i J. W.. Prawdziwość i wiarygodność dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd nie dopatrzył się również z urzędu okoliczności, które by je dyskwalifikowały i uniemożliwiały ustalenie na ich podstawie stanu faktycznego sprawy.
W ocenie Sądu zeznania świadków B. B., W. B. i J. W. są wiarygodne i rzetelne. Sąd dał im wiarę. Były one spójne z dowodami z dokumentów, stanowiąc całość, wzajemnie się uzupełniając i potwierdzając. Ponadto zeznania świadków w bezpośrednim kontakcie brzmiały przekonująco i szczerze.
Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 5 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania stron, dowód z zeznań świadka A. S. oraz dowód z informacji Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w S., a nadto wniosek o zobowiązanie powoda do przedłożenia zgód osób trzecich, uznając, że okoliczności sporne w sprawie zostały w sposób dostateczny wyjaśnione, a wnioski te zmierzają jedynie do niezasadnego przedłużenia postępowania. Podkreślić należy, że pozwany nie kwestionował, że sporządzony został na zlecenie powódki projekt budowy przyłącza, natomiast konsekwentnie zarzucał brak uzyskania przez operatora zgód osób trzecich, tj. właścicieli działek na zaprojektowanie i budowę urządzeń, służących docelowo do zasilenia obiektu przyłączanego, utrzymując, że było to rzeczywistą przyczyną odstąpienia przez powodową Spółkę od umowy, a brak prac budowlanych był jedynie pretekstem do powyższego (vide: karta 103 odw.). Sąd nadto miał na uwadze, że na wniosek pozwanego przesłuchano świadków B. B., W. B. i J. W., którzy w dostateczny sposób wyjaśnili, jak wyglądała procedura, związana z realizacją zawartej pomiędzy stronami umowy, a nadto jakie były przyczyny odstąpienia od umowy i związane z tym wzajemne rozliczenia stron.
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych w oparciu o ten materiał ustaleń faktycznych, Sąd uznał, iż dochodzone roszczenie jest uzasadnione jako udowodnione co do zasady, jak i wysokości.
Strona powodowa domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego kwoty 15.916,20 zł. tytułem kosztów, poniesionych przez nią w związku z realizacją umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej z dnia 16 lutego 2017 r., od której odstąpiła z przyczyn, leżących po stronie pozwanego. Nie dopełnił oni bowiem warunków, określonych w umowie.
W niniejszej sprawie bezsporne było, że strony zawarły umowę o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej oraz to, że powodowa Spółka ostatecznie nie wykonała ww. przyłączenia. Poza sporem było również, że powódka odstąpiła od umowy oraz że poniosła koszty związane z realizacją umowy, tj. koszty przygotowania dokumentacji projektowej przyłącza.
Istota sporu i rozstrzygnięcia koncentrowała się na dokonaniu oceny prawnej, wynikających z umowy z dnia 16 lutego 2017 r. postanowień, w szczególności zasadności odstąpienia od umowy, obciążenia pozwanego kosztami realizacji umowy, a także wysokości tych kosztów.
Łącząca strony umowa o przyłączenie (umowa nazwana) jest wyczerpująco uregulowana w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne oraz rozporządzeniach, wydanych w oparciu o tę ustawę. W myśl przepisów Prawa energetycznego, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii, jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). Umowa o przyłączenie do sieci powinna zawierać co najmniej postanowienia określające: termin realizacji przyłączenia, wysokość opłaty za przyłączenie, miejsce rozgraniczenia własności sieci przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotu przyłączanego, zakres robót niezbędnych przy realizacji przyłączenia, wymagania dotyczące lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów, harmonogram przyłączenia, warunki udostępnienia przedsiębiorstwu energetycznemu nieruchomości należącej do podmiotu przyłączanego w celu budowy lub rozbudowy sieci, niezbędnej do realizacji przyłączenia, przewidywany termin zawarcia umowy, na podstawie której nastąpi dostarczanie paliw gazowych lub energii, ilości paliw gazowych lub energii przewidzianych do odbioru, moc przyłączeniową, odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy, a w szczególności za opóźnienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie, oraz okres obowiązywania umowy i warunki jej rozwiązania (art. 7 ust. 2). Za przyłączenie do sieci pobiera się opłaty, ustalane zgodnie z warunkami, określonymi w art. 7 ust. 8 ustawy Prawo energetyczne.
Zgodnie z treścią art. 353 1 k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
W świetle powyższego należy zauważyć, że zgodnie z postanowieniami umowy z dnia 16 lutego 2017 r. w przypadku, gdy podmiot przyłączany pomimo wezwania nie realizuje postanowień umownych w terminie, określonym w umowie, operator, tj. powodowa Spółka, ma prawo do odstąpienia od umowy. Prawo to realizowane jest przez złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Nadto, w przypadku odstąpienia od umowy powódka, zgodnie z warunkami umowy, miała prawo żądać od pozwanego zwrotu udokumentowanych kosztów, poniesionych na realizację instalacji przyłączanej, jednak nie więcej niż dwukrotność szacowanej opłaty za przyłączenie.
W ocenie Sądu, wbrew zarzutom pozwanego, zaistniały przesłanki do skutecznego odstąpienia przez powodową Spółkę od umowy, bowiem bez wątpienia nie wybudował on obiektu przyłączanego. Uniemożliwiło to realizację instalacji przyłączanej. Potwierdził to świadek B. B., który wskazał, że instalacja może być wykonana jedynie w obiekcie w stanie surowym zamkniętym, obecnie powódka bowiem nie wykonuje przyłączy do pustych działek, z uwagi na fakt, że wcześniej przyłącza te były rozkradane i niszczone, co narażało powódkę jako właściciela przyłącza na dodatkowe straty. Bezspornie umowa zawarta między stronami obejmowała jedynie zasilanie istniejącej inwestycji, nie zaś jej placu budowy z tymczasowego przyłącza, bowiem wówczas pozwany musiałby złożyć oddzielny wniosek. Nie potwierdziły się również twierdzenia strony pozwanej, co do braku posiadania przez powódkę zgód właścicieli działek, przez które miało przebiegać przyłącze. Pierwotnie faktycznie jeden z właścicieli nieruchomości nie zgodził się na przebieg przyłącza, co doprowadziło do dwukrotnej aktualizacji warunków przyłączenia, jednak ostatecznie powódka zgody te uzyskała i pismem z dnia 27 sierpnia 2018 r. poinformowała pozwanego, że doszło do opracowania dokumentacji technicznej i uzyskania pozwolenia na budowę przyłącza. Potwierdził to również świadek B. B., który wskazał, że o sporządzeniu projektu przyłącza jedynie zawiadamia się zainteresowanego. Projekt ten jest bowiem własnością powódki, a zainteresowany ma do niego wgląd w jej siedzibie (vide: k. 101-102). Co więcej sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego byłoby sporządzenie przez powódkę projektu przyłącza bez uzyskania niezbędnych zgód na jego wykonanie i narażanie się tym samym na ewentualne dodatkowe koszty. Jednocześnie umowa, łącząca strony, nie obligowała powódki do przesłania pozwanemu projektu przyłączenia i załączników do niego, w tym zgód właścicieli nieruchomości, przez które miało przebiegać przyłącze. Należało do niej jedynie poinformowanie pozwanego o ostatecznym opracowaniu dokumentacji technicznej i uzyskaniu wszelki zgód, niezbędnych do realizacji przyłączenia, co też uczyniła pismem z dnia 27 sierpnia 2018 r. (karta 34).
Sąd zważył nadto, że pozwany pomimo opóźnienia w rozpoczęciu procesu budowlanego obiektu przyłączanego nie wnioskował do powódki o przedłużenie terminu do wykonania umowy ani nie zrezygnował z jej wykonania. Zważyć należało, że brak rozpoczęcia prac budowlanych przez pozwanego, stanowił naruszenie warunków umowy, co uprawniało zgodnie z § 8 ust. 2 umowy powódkę do odstąpienia od umowy. Tym bardziej, że zgodnie z zeznaniami świadka J. W. pozwany nawet do października 2019 r. nie rozpoczął jakichkolwiek prac budowlano-montażowych obiektu przyłączanego. Niewybudowanie obiektu powodowało nadto, że pozwany nie mógł wykonać także dalszych zobowiązań wobec powódki, w tym przedłożyć oświadczenia o gotowości instalacji do podłączenia, wystawionego przez elektryka.
W świetle zaoferowanego przez powodową Spółkę materiału dowodowego nie budziło również wątpliwości, że poniosła ona koszty, związane z realizacją umowy. Sporządzona została bowiem dokumentacja techniczna, obejmująca projekt budowy przyłącza kablowego i dostosowania linii napowietrznej. Ich zwrotu Spółka mogła żądać od pozwanego, co wynika z § 8 ust. 2 umowy o przyłączenie, w którym postanowiono, że w przypadku odstąpienia od umowy operator może żądać od podmiotu przyłączanego zwrotu udokumentowanych kosztów poniesionych na realizację przyłącza lub rozbudowę sieci do dnia odstąpienia, jednak nie więcej niż dwukrotność szacowanej opłaty za przyłączenie.
Zgodnie z ww. postanowieniami umowy, Spółka mogła domagać się zwrotu kosztów udokumentowanych. Zatem wysokość tych kosztów winna być udokumentowana, tj. potwierdzona stosownymi dokumentami. Powódka na tę okoliczność przedłożyła dwie faktury: nr (...), wystawione przez projektanta (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. (vide: k. 22-23), która na zlecenie operatora sporządziła projekt budowy przyłącza kablowego i dostosowania linii napowietrznej, a także przeprowadziła czynności, związane z podpisaniem nieodpłatnego porozumienia w sprawie ustanowienia służebności dla działki nr (...) i czynności związane z podpisaniem nieodpłatnego oświadczenia woli dla działki nr (...), a także czynności, związane z podpisaniem aktu notarialnego dla działki nr (...). Opiewają one na kwotę 15.485,70 zł. i na kwotę 430,50 zł., łącznie 15.916,20 zł., czyli na dochodzoną pozwem. Podkreślić należy nadto, że użycie pojęcia udokumentowanych kosztów wskazuje na to, że chodzi o koszty rzeczywiste. Jako, że umowa w tym zakresie nie zawierała dalszych postanowień, należało uznać przedłożone faktury za wystarczające potwierdzenie wysokości poniesionych kosztów na realizację umowy, zawartej z pozwanym, w szczególności, że świadek J. W. potwierdził, że podstawą określania wysokości tych kosztów jest wyłącznie wystawiona przez projektanta faktura VAT, dokumentująca wysokość kosztów za przygotowanie projektu przyłącza, a powódka nie dolicza do tego żadnych dodatkowych kwot. Co więcej, pozwany nie kwestionował powyższych faktur i podanych w nich cen. Koszty, wynikające z przedmiotowych faktur, były nadto mniejsze niż dwukrotność opłaty szacunkowej za przyłączenie, tj. maksymalnej wysokości opłaty, określonej w umowie na kwotę 9.313,59 zł. (vide: karta 26a). Tak określone koszty, miały zatem charakter kosztów rzeczywistych, nie zaś abstrakcyjnych i hipotetycznych.
Wobec tego, że powódka wykazała zasadność swojego roszczenia zarówno co do zasady, jak i wysokości, Sąd w punkcie 1 wyroku zasądził od pozwanego na jej rzecz dochodzoną kwotę 15.916,20 zł.
O roszczeniu odsetkowym Sąd orzekł zgodnie z art. 481 k.p.c. i zgodnie z żądaniem powoda, zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 09 lutego 2019 r. do dnia zapłaty.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. W konsekwencji Sąd obciążył pozwanego jako stronę przegrywającą kosztami procesu, poniesionymi przez powodową Spółkę, tj. kwotą 4.413,00 zł., na którą składa się: 796,00 zł. – opłata od pozwu, 17,00 zł. – opłata od pełnomocnictwa, 3.600,00 zł. – koszty zastępstwa procesowego, zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) (pkt 2 wyroku).
Sędzia Agnieszka Brzoskowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Olsztynie
Data wytworzenia informacji: