Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Monika Wawro
Protokolant:	st. sekr. sądowy Danuta Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2017 r. w Olsztynie

sprawy A. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o świadczenie rehabilitacyjne

na skutek odwołania A. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 4 sierpnia 2016 r. nr (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje odwołującemu A. B. (1) prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy z dnia 18 lutego 2016 r. na okres 12 (dwunastu) miesięcy po dniu 18 sierpnia 2016 r.,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz odwołującego A. B. (1) kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 542/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. decyzją z dnia 04 sierpnia 2016 roku znak (...) odmówił A. B. (1) prawa do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz.1242).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż z uwagi na fakt, że zdarzenie z dnia 18 lutego 2016 roku nie zostało uznane za wypadek przy pracy, świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje. Jednocześnie poinformowano, iż Odwołujący może złożyć wniosek o przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z ogólnym stanem zdrowia.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył A. B. (1) , który wskazał przede wszystkim, iż zaskarżonej decyzji należy zarzucić błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieuznaniu zdarzenia z dnia 18 lutego 2016 roku za wypadek przy pracy, podczas, gdy z treści protokołu i okoliczności zdarzenia wynika, że stanowiło ono wypadek przy pracy.

W odpowiedzi na odwołanie - Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu podtrzymał argumenty, zaprezentowane w wydanej decyzji z dnia 04 sierpnia 2016 roku.

Sąd ustalił, co następuje:

A. B. (1) cierpi m. in. na zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa z rwą kulszową obustronną.

(d: akta ZUS; dokumentacja medyczna- k. 23- 32, 67- 70)

W 2016 roku Odwołujący był zatrudniony jako kierowca- konserwator zieleni. Posiadał ważne do kwietnia 2016 roku orzeczenie o zdolności do pracy. W dniu 18 lutego 2016 roku wymieniony wspólnie z innym pracownikiem- A. H. (1) rozładowywał gałęzie z samochodu dostawczego. Pracownicy musieli zdjąć metalową, ciężką burtę części ładunkowej pojazdu. Odwołujący pod wpływem ciężaru burty przysiadł na ziemi odczuwając bardzo silny ból w okolicy lędźwiowej. Po tym zdarzeniu A. B. (1) przebywał na zwolnieniu lekarskim do dnia 18 sierpnia 2016 roku.

(d: orzeczenie- k. 70; zeznania A. H.- k. 71v- 72; przesłuchanie A. B.- k. 72- 72v)

Decyzją z dnia 04 sierpnia 2016 roku znak (...) odmówił A. B. (1) prawa do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz.1242), nie uznając zdarzenia z dnia 18 lutego 2016 roku za wypadek przy pracy.

(d: akta ZUS)

Z uwagi na rozbieżności w ocenie przez A. B. (1) i ZUS przyczyn oraz skutków zdarzenia z dnia 18 lutego 2016 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej neurolog i biegłego neurochirurga.

Biegła neurolog wskazała, iż na podstawie dokumentacji medycznej wskazującej na wieloletnie utrzymywanie się dolegliwości bólowych kręgosłupa i zaawansowane zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne stwierdzane w kolejnych badaniach, uznać należy, iż dolegliwości bólowe kręgosłupa, które wystąpiły w dniu 18 lutego 2016 roku zostały spowodowane chorobą samoistną. W ocenie biegłej, jakkolwiek badany po wyczerpaniu pełnego okresu zasiłkowego nadal był niezdolny do pracy, lecz nie rokował odzyskania zdolności do pracy w terminie dalszych 12 miesięcy, zatem zasadnym byłoby wystąpienie Odwołującego o świadczenie rentowe.

(d: opinia biegłej neurolog- k. 34- 35)

Z uwagi na zarzuty strony Odwołującej, Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłej neurolog, która podtrzymała poprzednią opinię i dodała, że zdarzenie spowodowało jedynie zaostrzenie uprzednio występujących u A. B. (1) dolegliwości, a zmiany obserwowane u Odwołującego są zmianami samoistnymi, a nie pourazowymi.

(d: opinia uzupełniająca bieglej neurolog- k. 49)

Biegły neurochirurg stwierdził, iż w wyniku zdarzenia z dnia 18 lutego 2016 roku A. B. (1) doznał nadwyrężenia aparatu więzadłowo- mięśniowego kręgosłupa lędźwiowego na tle istniejących zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych. W ocenie biegłego, nastąpiło nadwyrężenie sprawności w wyniku zewnętrznego urazu w postaci szarpnięcia oraz nadmiernego przeciążenia podczas dźwigania przedmiotów. Biegły wskazał przy tym, iż przyczyna niezdolności do pracy Odwołującego miała charakter mieszany- doszło do urazu kręgosłupa w wyniku dźwigania w pracy i pogorszenia stanu zdrowia spowodowanego wcześniejszymi schorzeniami. Biegły dodał też, że w jego ocenie, dalsze leczenie i rehabilitacja rokując powrót Odwołującego do zdrowia i odzyskanie zdolności do pracy w okresie 12 miesięcy po zakończeniu okresu zasiłkowego.

(d: opinia biegłego neurochirurga- k. 80- 81)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. B. (1) jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd dał wiarę Odwołującemu oraz świadkowi A. H. (1), albowiem ich wypowiedzi były spójne, logiczne i potwierdzone przedłożonymi dokumentami. Sąd dał także wiarę przedłożonym dokumentom, gdyż żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości.

Zakres sporu pomiędzy stronami sprowadzał się do ustalenia - czy ubezpieczony w okresie orzeczonej niezdolności do pracy był uprawniony do świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego. Organ rentowy kwestionował prawo A. B. (3) do świadczenia rehabilitacyjnego z uwagi na brak przyczyny zewnętrznej wypadku przy pracy z dnia 18 lutego 2016 roku.

Zgodnie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 1242 ze zm.) za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyna zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1)  podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,

2)  podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

3)  w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. Nr 60, poz.636 ze zm.) osobie, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy przysługuje świadczenie rehabilitacyjne na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.

Natomiast zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. 199.1673 z późn.zm.) Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia: (…) "świadczenie rehabilitacyjne" - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Z kolei zgodnie z art. 7 i art. 9 ust. 1 cytowanej ustawy przy ustalaniu prawa do świadczeń wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3, podstawy wymiaru i ich wysokości, a także przy ich wypłacie, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy. Zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego przysługują w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Wskazać należy, iż w każdym z wymienionych wyżej przypadków, świadczenie rehabilitacyjne jest świadczeniem z ubezpieczenia społecznego, rekompensującym utratę zarobków na skutek choroby. Ryzyko ubezpieczeniowe, objęte ubezpieczeniem z tytułu choroby (wypadku) odnosi się do niemożliwości uzyskiwania dochodów w razie jego spełnienia. Przysługuje zatem tylko wówczas, gdy choroba uniemożliwia uzyskiwanie dochodu z pracy.

W tym stanie rzeczy należało ustalić, czy schorzenia występujące u Odwołującego z tytułu, których przebywał na zwolnieniu lekarskim, a następnie wystąpił o przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, zostały spowodowane przez wypadek przy pracy odwołującego z dnia 18 lutego 2016 roku, czy też były spowodowane przyczyną wewnętrzną tj. schorzeniem samoistnym występującym u odwołującego, czy też przyczyną mieszaną. Dla oceny rzeczywistego stanu zdrowia Odwołującego po dniu 18 sierpnia 2016 roku i związku tego stanu zdrowia ze zdarzeniem z dnia 18 lutego 2016 roku pierwszoplanowe znaczenie miała opinia biegłego lekarza neurochirurga.

Podkreślić przy tym należy, że Sąd nie dysponuje wiadomościami specjalnymi, które posiadają biegli. Zgodnie zaś z utrwalonym w tej mierze poglądem Sądu Najwyższego - opinie biegłych lekarzy mogą być oceniane przez Sąd - wyłącznie przez pryzmat ich zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego oraz wiedzy powszechnej, wystarczające dla uznania bądź nie uznania opinii biegłego za przekonywającą (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r., II CK 572/04, Lex nr 151656).

Sąd podzielił stanowisko wyrażone w opinii biegłego z zakresu neurochirurgii, gdyż jest ono jasne, rzeczowe oraz wyczerpujące i zawiera przekonujące uzasadnienie sformułowanych w niej wniosków, tym bardziej, iż realizuje ona ustawowe przesłanki wszechstronnej analizy, dokonywanej przez podmiot posiadający wiadomości specjalne. Biegły wydając opinię - miał na uwadze wyniki badań odwołującego, dokumentację medyczną, dotyczącą jego dotychczasowego leczenia, a także stan zdrowia odwołującego, stwierdzony na podstawie badań, dokonanych bezpośrednio przed wydaniem opinii.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, jako pozbawione znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy Sąd uznał opinie biegłej neurolog, bowiem w ocenie Sądu, z uwagi na konieczność operacyjnego leczenia Odwołującego, to biegły z zakresu neurochirurgii miał pełniejsze przygotowanie specjalizacyjne, by ocenić przyczynę schorzeń Odwołującego.

Rozpoznając przedmiotową sprawę, zwłaszcza w kontekście uznania zdarzenia z dnia 18 lutego 2016 roku za wypadek przy pracy i wystąpienia u Odwołującego urazu, Sąd miał także na względzie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 09 czerwca 2009 roku (II PK 318/08, Legalis 265783), zgodnie z którym „uraz to naruszenie tkanki lub narządu człowieka pod wpływem zdarzenia zewnętrznego”.

Nie sposób także pominąć wyroku Sądu Najwyższego z dnia 07 czerwca 2011 roku (II PK 311/10, MoPr 2011 nr 11, str. 605), według, którego „wprowadzenie do definicji wypadku przy pracy przesłanki urazu nie oznacza, że wykluczone jest kwalifikowanie istotnego pogorszenia stanu zdrowia jako urazu i wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i art. 2 pkt 13 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322)”. W uzasadnieniu powyższego orzeczenia wskazano, iż „wraz ze zmianą definicji wypadku przy pracy w nowej WypadkiU prawodawcy przypisuje się intencję ograniczania postępowań wypadkowych poprzez nieobejmowanie nimi spraw błahych, czyli bezurazowych. Jednak mimo wprowadzenia dodatkowej przesłanki wypadku przy pracy pojęcie „urazu” opisano słowami, które wcale nie są jednoznaczne. (…) Oczywiście to sąd suwerennie dokonuje kwalifikacji prawnej i wynika z tego prawo do oceny również opinii biegłych. Słowo „uszkodzenie” w definicji urazu nie ma jednego znaczenia (desygnatu) w języku polskim, nawet gdy odnosi się do tkanki lub narządu ciała. Przecież uszkodzenie to również nadwyrężenie lub naruszenie tkanki rozumiane jako pogorszenie stanu zdrowia pracownika. Wykładnia gramatyczna (literalna) pojęcia „uraz” nie pozwala na zawężenie znaczenia słowa „uszkodzenie” tylko do fizycznego (anatomicznego) zniszczenia tkanki ciała. Uraz nie powinien być redukowany tylko do zmian anatomicznych, co może sugerować słowo „uszkodzenie” (tkanki lub narządu), gdyż nie są wykluczone zaburzenia lub zmiany czynnościowe u pracownika spowodowane wypadkiem przy pracy, które nie będą polegały na zmianach anatomicznych (np. psychiczne). Odrzucić należy też podawane tzw. względy pragmatyczne, według których nie powinno się nawet wszczynać postępowań powypadkowych, kiedy doznane uszkodzenia ciała są niewielkie. Problem w tym, że urazu nie warunkuje stopień uszkodzenia ciała. (…)Można się zgodzić, że ból nie stanowi urazu, gdyż raczej uznawany jest za objaw urazu. Inaczej jest w przypadku pogorszenia stanu zdrowia, zwłaszcza w stopniu istotnym dolegliwości samoistnej istniejącej przed wypadkiem. Zarzut skargi nie jest zasadny, gdyż oparty jest na wąskim rozumieniu urazu, to znaczy, że uraz to tylko anatomiczne uszkodzenie tkanek lub narządów ciała. Do takiego rozumieniu urazu nie były zredukowane opinie wydawane przez biegłych. Przeciwnie, uznając zdarzenie za wypadek przy pracy, wcale nie przyjmowali, że tylko zmiany anatomiczne decydują o urazie. Nie można więc traktować rozłącznie (albo/albo) urazu i pogorszenia stanu zdrowia. Taki kierunek wykładni może spowodować, że pracownicy dotknięci samoistną chorobą, w tym przypadku kręgosłupa, nigdy nie będą mogli ustalić wypadku przy pracy, jeżeli od razu nie ujawni się „uszkodzenie tkanki lub narządu ciała”. Nie można zatem powiedzieć, że takie ustalenie zawsze będzie wykluczone. Nie jest też uprawnione zapatrywanie, że pojęcie „urazu” należy interpretować, przyjmując a priori założenie o istotnym zawężeniu gwarancji spełniania świadczeń wynikających z WypadkiU wyłącznie do sytuacji, gdy nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną wywołało skutki o charakterze fizycznym. Idąc tym tokiem rozumowania, to warunki definicyjne urazu może spełniać niewielkie skaleczenie, choć wcale nie będzie powodować szkody kompensowanej w formach przewidzianych w WypadkiU. Natomiast z drugiej strony może wystąpić istotne pogorszenie stanu zdrowia, które na pierwsze spojrzenie może wcale nie skłaniać do zakwalifikowania go jako urazu, choćby dlatego, że pracownik cierpiał wcześniej na samoistną dolegliwość chorobową. Powyższe prowadzi do tezy, że wprowadzenie do definicji wypadku przy pracy przesłanki urazu nie oznacza, że wykluczone jest kwalifikowanie istotnego pogorszenia stanu zdrowia jako urazu i wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i art. 2 pkt 13 WypadkiU. Reasumując, w tej sprawie decydujące znaczenie miały ustalenia faktyczne, a w szczególności to, że doszło do nagłego i gwałtownego pogorszenia samoistnych schorzeń, określonych też jako przeciążenie aparatu więzadłowo-mięśniowego. Taki negatywny i nagły skutek mógł być zakwalifikowany jako uraz, gdyż uszkodzenie to również nadwyrężenie tkanki lub narządu ciała. Zarzut naruszenia prawa materialnego nie był zatem zasadny”.

W świetle powyższego wyroku nagłe i gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia Odwołującego i jego schorzeń samoistnych polegające na nadwyrężeniu aparatu więzadłowo-mięśniowego kręgosłupa wynikające z nadmiernego wysiłku polegającego na dźwignięciu ciężkiej metalowej burty było swego rodzaju urazem spowodowanym przyczyną zewnętrzną pochodzącą ze środowiska pracy. Zdarzenie to pozostawało w związku z wykonywaniem przez A. B. (1) pracy i spowodowało nagłe i gwałtowne pogorszenie istniejących schorzeń powoda.

W konsekwencji w ocenie Sądu, zdarzenie z dnia 18 lutego 2016 roku jest wypadkiem przy pracy i powstało na skutek przyczyny zewnętrznej, a niezdolność Odwołującego do pracy po dniu 18 sierpnia 2016 roku była spowodowana nadwyrężeniem więzadłowo-mięśniowego kręgosłupa i pogorszeniem w związku z tym istniejących schorzeń Odwołującego.

Sąd oddalił wniosek dowodowy ZUS o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ortopedy, albowiem okoliczności, które mają być udowodnione nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, zwłaszcza w świetle rodzaju schorzeń Odwołującego o charakterze neurologicznym.

W ocenie Sądu, argumenty prezentowane przez organ we wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ortopedy stanowiły jedynie polemikę ze stanowiskiem biegłego neurochirurga, a wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego innej specjalizacji miał na celu spowodowanie pozytywnego dla ZUS rozstrzygnięcia. Wskazać przy tym należy, iż Sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy (art. 217 § 2 kpc) – (por. Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 marca 1997 r. II UKN 45/97). Zgodnie zaś z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego „żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (…)” (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 r. II UKN 96/99).

Sąd uznał, iż wszystkie sporne okoliczności sprawy zostały już wyjaśnione, wobec powyższego, Sąd oddalił więc wniosek dowodowy o powołanie nowego biegłego, jako pozostający także bez znaczenia dla rozstrzygnięcia. Potrzeba bowiem powołania innego biegłego, powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (por. wyrok SN z dnia 04.08.1999r. I PKN 20/99, OSNP 2000, Nr 22, poz. 807).

Na gruncie niniejszej sprawy, Sąd nie był zatem obowiązany dopuścić kolejnego dowodu z opinii biegłego ortopedy, albowiem przedstawiona przez biegłego neurochirurga opinia nie budziła żadnych uzasadnionych wątpliwości.

Mając na uwadze powyższe - Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ par. 2 kpc w związku z cytowanymi przepisami, zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając A. B. (1) odwołującej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18 lutego 2016 roku na okres 12 miesięcy pod dniu 18 sierpnia 2016 roku (pkt I wyroku).

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z art. 98 kpc w związku z § 9 ust. 1 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (pkt II wyroku).

SSR Monika Wawro