IV P 273/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Olsztynie z 2021-03-12
Sygnatura akt IV P 273/20 upr
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
O., dnia 22 lutego 2021r.
Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:
Przewodniczący:SSR Grażyna Giżewska-Rozmus
po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2021r. (...) na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa W. P.
przeciwko Miejskiemu Ośrodkowi (...) w O.
o odprawę
1. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2530 złotych ( dwa tysiące pięćset trzydzieści) z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lipca 2020 r. do dnia zapłaty;
2. nadaje wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności w całości;
3. nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy (...) kwotę 200 złotych ( dwieście) tytułem nieopłaconych kosztów sądowych.
SSR Grażyna Giżewska-Rozmus
IV P 273/20
UZASADNIENIE
Powód W. P. w pozwie skierowanym przeciwko Miejskiemu Ośrodkowi (...) w O. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 2530 zł z odsetkami tytułem wyrównania zaniżonej odprawy emerytalnej. W uzasadnieniu wskazał, iż był pracownikiem pozwanego od 02.06.1981r. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu z dniem 20.07.2020r. w związku z przejściem powoda na emeryturę. Pozwany wypłacił powodowi odprawę emerytalną, która winna wynosić (...). sześciomiesięczne wynagrodzenie powoda. Pozwany wypłacił jedynie 26 000 zł. powołując się na postanowienia ustawy wprowadzającej ograniczenia w wysokości wypłacania odpraw wynikających ze stanu epidemii.
W odpowiedzi na pozew pozwany Miejski Ośrodek (...) w O. wniósł o oddalenie powództwa.
Uzasadniając swoje stanowisko pozwany oświadczył, iż był zobowiązany do wypłaty odprawy powodowi w wysokości 28 530 zł. Pozwany zastosował ograniczenia wynikające z art. 15 gd ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z dnia 02.03.2020r. i wypłacił powodowi 26 000 zł. Jak podkreślono, jedyną kwestią sporną w sprawie jest interpretacja przepisów tarczy antykryzysowej w zakresie odpowiedzi czy norma prawna zobowiązująca do ograniczenia odprawy winna być zastosowana w niniejszej sprawie. Przedstawiono wywód dotyczący podstaw ograniczenia wysokości odprawy emerytalnej powoda.
Sąd ustalił, co następuje:
Powód- W. P. był zatrudniony w Miejskim Ośrodku (...) w O. w okresie od 02.06.1981r. do 20.07.2020r. na stanowisku- ostatnio- Kierownika D. (...) Imprez. Stosunek pracy łączący strony uległ rozwiązaniu na mocy porozumienia stron w związku z odejściem powoda na emeryturę.
( bezsporne)
W związku z rozwiązaniem między stronami umowy o pracę i przejściem powoda na emeryturę pracodawcą zlecił wypłatę powodowi odprawy pieniężnej w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia z ograniczeniem wynikającym z art. 15 gd ustawy zwanej Tarcza 4.0 tj. dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia.
( dowód: akta osobowe- cz. C: pismo k. c-2)
Należna, zgodnie z Regulaminem wynagradzania (...) w O., powodowi odprawa wynosiła 28 530 zł tj sześciokrotność jego miesięcznego wynagrodzenia. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 26 000 zł tj dziesięciokrotność minimalnego wynagrodzenia, stosując art. 15 gd ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem , przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z dnia 02.03.2020r.
( bezsporne)
Uchwałą Rady Miasta O. z dnia 18.12.2019r. określono wysokość dotacji podmiotowej dla (...) na wydatki bieżące w 2020r. na kwotę 5 802 402 zł.
( dowód: pismo z harmonogramem k. 26-27)
Przychody własne z działalności gospodarczej jednostki ogółem ( obrót) kształtowały się w czerwcu 2019r. na poziomie 347 154,83 zł, a w czerwcu 2020r. na poziomie- 97 181,60 zł.
W maju 2019r. pozwany otrzymał dotację podmiotową od organizatora w wysokości 660 000zł i dotację celowa na dzielność statutową w wysokości 220 000zł. W maju 2020r. otrzymał dotację podmiotowa w wysokości 500 000 zł. W czerwcu 2019r. otrzymał dotację podmiotową- 810 000zł, a w czerwcu 2020r. dotację podmiotową w wysokości 600 000zł oraz celową na działalność statutową 162 000zł.
( dowód: oświadczenie k. 16-17, tabela k. 24, ksero uchwały k. 25, dokumenty k. 26-27)
Sąd zważył, co następuje:
Roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że ustalony w sprawie stan faktyczny nie był między stronami sporny. Spór natomiast dotyczył interpretacji przepisów ustawy z dnia 02.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( Dz. U. z dnia 07.03.2020r.) ( dalej: Tarcza 4.0), w tym art. 15 gd i jego zastosowania do pracownika samorządowej instytucji kultury.
Zgodnie przywołanym art. 15 gd ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z dnia 02.03.2020r. w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy spadku obrotów gospodarczych, o którym mowa w art. 15g ust. 9, lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, o którym mowa w art. 15gb ust. 2, wysokość odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego wypłacanego przez tego pracodawcę pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, jeżeli przepisy przewidują obowiązek wypłacenia świadczenia, nie może przekroczyć dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku wypowiedzenia albo rozwiązania umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, umowy o dzieło albo w związku z ustaniem odpłatnego pełnienia funkcji, z wyłączeniem umowy agencyjnej ( art.15 gd ust.2).
Przywołany przepis wymaga dla swojego zastosowania wystąpienia następujących przesłanek:
1. Podmiot, którego dotyczy jest pracodawcą w rozumieniu art. 3 kp,
2. u podmiotów tych musi nastąpić spadek obrotów gospodarczych, o którym mowa w art. 15 g ust. 9 ustawy Tarcza 4.0,
3. lub musi wystąpić istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, o którym mowa w art. 15 gb ust.2.
Pozwany stał na stanowisku, iż z uwagi na występujący u niego w 2020r. spadek sprzedaży towarów i usług, winien mieć zastosowanie przepis art. 15 gd ust.1 ustawy Tarcza 4.0 przy wyliczaniu odprawy powoda.
Art. 15 g ust.9 ustawy Tarcza 4.0 stanowi, iż przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
1) nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, lub
2) nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
Przez istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń rozumie się zwiększenie ilorazu kosztów wynagrodzeń pracowników, z uwzględnieniem składek na ubezpieczenia społeczne pracowników finansowanych przez pracodawcę i przychodów ze sprzedaży towarów lub usług z tego samego miesiąca kalendarzowego dowolnie wskazanego przez przedsiębiorcę i przypadającego od dnia 1 marca 2020 r. do dnia poprzedzającego skorzystanie przez pracodawcę z uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, nie mniej niż o 5% w porównaniu do takiego ilorazu z miesiąca poprzedzającego (miesiąc bazowy); za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego ( art. 15 gb ust. 2).
Jak wynika z analizy przepisów ustawy Tarcza 4.0 wprost do samorządowych instytucji kultury odnosi się przepis art. 15 g ust. 1a. Przewiduje on, iż samorządowa instytucja kultury, w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, u której wystąpił spadek przychodów w następstwie wystąpienia COVID-19, może zwrócić się z wnioskami o wypłatę świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy, w następstwie wystąpienia COVID-19 ze środków organizatora i ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na zasadach określonych w ust. 7a i 10a. Art. 15 g ust.9a wskazuje natomiast, że do spadku przychodów państwowych lub prowadzonych wspólnie z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego instytucji kultury, o którym mowa w ust. 1, oraz do spadku przychodów samorządowych instytucji kultury, o którym mowa w ust. 1a , stosuje się odpowiednio ust. 9.
Pozwanym w niniejszej sprawie jest Miejski Ośrodek (...) w O.. Jest to samorządowa instytucja kultury działająca w oparciu o ustawę z dnia 25.10.1991r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej ( Dz. U. 2020r. poz.194) oraz statut. Organizatorem (...) jest gmina O.. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 25.10.1991r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów ( art. 28 ust. 1 cyt. Ustawy). Przychodami instytucji kultury są przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł ( ust.2). Organizator ( tu gmina O.) przekazuje instytucji kultury środki finansowe w formie dotacji:
1) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;
2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;
3) celowej na realizację wskazanych zadań i programów.
Działalność kulturalna określona w art. 1 ust. 1 cytowanej ustawy nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu odrębnych przepisów ( art. 3 ust.2).
Statut (...) w O. stanowi w par.4 , iż celem statutowym (...) jest prowadzenie działalności w zakresie tworzenia, upowszechniania i ochrony kultury, ze szczególnym nastawieniem na pozyskiwanie i przygotowywanie odbiorców do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta oraz zaspokajanie i rozwijanie potrzeb kulturowych mieszkańców. (...) może prowadzić działalność dodatkową, inną niż kulturalna, według zasad określonych w odrębnych przepisach, a uzyskane z tej działalności środki przeznaczać na realizację celów statutowych i pokrywanie kosztów bieżącej działalności ( par. 7 statutu).
Zdaniem Sądu, odniesienie się przez pozwanego do przesłanki spadku obrotu gospodarczego nie może mieć prostego przełożenia do podmiotu jakim jest samorządowa instytucja kultury. Już przepis art. 15 g ust 9a w zw. z art. 15 g ust.1a odwołuje się odpowiednio do stosowania zasad określających spadek obrotów gospodarczych tj. spadek sprzedaży towarów i usług uregulowanych w art. 15 g ust.9 w kontekście samorządowej jednostki kultury. Skoro przepis ten przewiduje odpowiednie stosowanie powyższych zasad do samorządowej instytucji kultury to, w ramach tej samej ustawy, jeżeli brak jest innych szczególnych przepisów, wydaje się być niewłaściwe stosowanie wprost art. 15 g ust.9 do wskazanych instytucji. Jak wynika z analizy art. 15g ust. 1a, 9 i 9a unormowana nimi regulacja odnosi się do możliwości wystąpienia z wnioskiem o wypłatę świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy. W związku z tym, Sąd stoi na stanowisku, iż do szczególnych instytucji jaką jest Miejski Ośrodek (...) w O. nie można wprost zastosować reguły, o której mowa w art. 15 g ust. 9. (...) bowiem przede wszystkim powołany jest do prowadzenia działalności w zakresie tworzenia, upowszechniania i ochrony kultury. Utrzymuje się z przychodów, którymi są przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych praz z innych źródeł ( art. 28 ust.2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej). Jednocześnie podstawą gospodarki finansowej instytucji kultury jest plan finansowy ustalony przez dyrektora z zachowanie wysokości dotacji organizatora ( art. 27 ust.3 cyt. Ustawy). Powyższe wskazuje, że (...) nie jest podmiotem, którego główną działalnością jest działalność gospodarcza i nie ona stanowi jego główne czy też jedyne źródło dochodu. Jest to odmienna sytuacja niż w przypadku podmiotów gospodarczych funkcjonujących na rynku i prowadzących stricte działalność gospodarczą. Dlatego też, jakkolwiek w zakresie przychodów z dodatkowej działalności o charakterze gospodarczym prowadzonej przez (...) niewątpliwie nastąpił spadek obrotów u pozwanego we wskazanym okresie, to zdaniem Sądu przesłanka ta nie może mieć prostego przełożenia do instytucji kultury stanowiąc podstawę do zastosowania art. 15 gd ustawy Tarcza 4.0. Bowiem (...) otrzymuje także inne przychody, w tym przede wszystkim utrzymuje się w zakresie bieżącej działalności z dotacji organizatora. Jak wskazano, w oparciu o tę dotację ustala plan finansowy. Należy również przypomnieć, że dotacje są zarówno podmiotowe na działalność bieżącą w zakresie realizacji zadań statutowych, celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji oraz celowe na realizację zadań i programów.
Na koniec należy także wskazać, iż sam pozwany w pismach procesowych stwierdza m.in., iż dotacje podmiotowe i celowe nie stanowią przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku VAT. Jednocześnie, w zakresie przychodów z dotacji (...) nie ma spadków w związku z Covid 19.
Dodatkowo, z akt sprawy nie wynika, aby pozwany wystąpił z wnioskiem o wypłatę świadczeń na dofinansowanie wynagrodzeń pracowników w związku ze spadkiem przychodów w oparciu o art. 15 g ust.1a ustawy Tarcza 4.0.
Dlatego też, Sąd stanął na stanowisku, iż w okolicznościach niniejszej sprawy brak było podstaw do obniżenia powodowi odprawy emerytalnej w oparciu o przesłanki przewidziane w art. 15 gd ust. 1 Tarczy 4.0. W związku z tym orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku.
W punkcie II wyroku nadano rygor natychmiastowej wykonalności ( art. 477(2) par. 1 kpc).
O kosztach sądowych orzeczono w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 par.1 kpc ( punkt III wyroku).
SSR Grażyna Giżewska-Rozmus
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Olsztynie
Osoba, która wytworzyła informację: Grażyna Giżewska-Rozmus
Data wytworzenia informacji: