Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w (...) IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Barbara Kokoryn
Protokolant:	sekr. sądowy Tomasz Miłosz

po rozpoznaniu w dniu 05 lipca 2017 r., w O.

na rozprawie sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w D.

przeciwko M. L. (1)

o zwrot świadczenia nienależnego;

I.  oddala powództwo

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 900 (dziewięćset)złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, oddając wniosek w pozostałym zakresie.

Sygn. akt IV P –Pm –upr 139/16

UZASADNIENIE

Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w D. wystąpiło z powództwem przeciwko M. L. (1) o zwrot świadczenia nienależnego w kwocie 2850,21zł z odsetkami ustawowymi od dnia 05.02.2016r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazując, że pozwany powinien zwrócić kwotę wypłaconego mu zasiłku chorobowego, gdyż został przywrócony do pracy.

M. L. (1) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz opłaconą opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, zarzucając, że żądanie jest niezadane. Pełnomocnik pozwanego argumentował, że otrzymane przez pozwanego świadczenie na mocy ugody obejmowało nie tylko wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, które jest swego rodzaju odszkodowaniem, ale również wynagrodzenie za godzin nadliczbowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. L. (1) był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Spółki z o. o. w D. z wynagrodzeniem w kwocie 4215zł brutto na stanowisku inżyniera budowy na czas nieokreślony od dnia 06.08.2012r. do dnia 07.08.2014r., w pełnym wymiarze czasu pracy. Był oceniany jako pracownik sumienny i rzetelny. Był też członkiem Zarządu Organizacji (...) u pozwanej. (dowód: dokumenty w aktach osobowych powoda i aktach IVP 457/14: zaświadczenie o wynagrodzeniu powoda – k.30, kopia protokołu z Regionalnej Komisji Wyborczej z dnia 28.07.2014 r. –k.14 , informacja Przewodniczącego O. Z. (...) o pracownikach -członkach Zarządu Organizacji podlegających szczególnej ochroni –k. 15)

W dniu 07.08.2014 r. Przedsiębiorstwo (...) Spółki z o. o. w D. złożyło M. L. (1) oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, tym samym rozwiązało z powodem umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt. 1 kp. W treści rozwiązania umowy o pracę pracodawca podał jako przyczynę ciężkie naruszenie przez powoda podstawowych obowiązków pracowniczych, tj: 1)samowolne, nieuzasadnione, bezpodstawne oraz bezprawne opuszczenie miejsca i stanowiska pracy bez zgody pracodawcy co wiązało się z zaprzestaniem przez M. L. (2) świadczenia pracy zgodnie z obowiązującymi powoda warunkami wynikającymi z umowy o pracę co nastąpiło w dniach 8,9,10 lipca 2014 r., 2)nie dopełnienie obowiązków pracowniczych podczas realizacji inwestycji (kontraktu) pod nazwą „(...), w okolicach (...), w okolicach Z. (...)", które polegało na samowolnym i nieuprawnionym skierowaniu wniosku do Zamawiającego o zmianę terminu usunięcia usterek bez zgody Zarządu pozwanej, tj. organu uprawnionego do działania w imieniu pracodawcy, związanych z trawnikami oraz innymi naprawami gwarancyjnymi, w ramach realizacji ww. kontraktu, co naraziłoby pracodawcę na poważne konsekwencje finansowe, a następnie przekazaniu pracodawcy informacji o braku takiego wniosku do Zamawiającego, co nie było zgodne ze stanem faktycznym; 3) nienależyty nadzór nad realizacją ww. inwestycji i co się z tym wiąże wykonaniem nieprawidłowo obowiązków przez powoda, co skutkuje dla pozwanej wystosowaniem roszczeń finansowych ze strony Zamawiającego w związku ze sprawą nie przekazania decyzji na wycinkę drzew Zamawiającemu. (d owód: oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy z powodem z dnia 07.08.2014 r. –k. 12-13 akt IVP 457/14)

Pracodawca poinformował reprezentujący M. Z. Organizacji (...) działający u pozwanego o zamiarze rozwiązania z nim stosunku pracy w dniu 04.08.2014r., a w treści zawiadomienia Organizacji (...) o zamiarze rozwiązania umowy pozwana nie wskazał konkretnie przyczyn zamiaru rozwiązania z nim stosunku pracy. Zawiadomił jedynie, że zamierza rozwiązać z powodem umowę o prace z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. W treści samego rozwiązania umowy pozwana dokonała skonkretyzowania przyczyny. W dniu 07.08.2014r. Organizacja wyraziła swoje negatywne stanowisko w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z powodem. Organizacja wskazała, że powód pełni funkcję Wiceprzewodniczącego Organizacji (...) i nie wyraża zgody na rozwiązanie z powodem stosunku pracy. (d owód: zawiadomienie o zamiarze rozwiązania stosunku pracy z powodem z dnia 04.08.2014 r. Stanowisko reprezentującej powoda Organizacji (...) z dnia 07.08.2014 r.-k. 16, 17, lista obecności wniosek o urlop -k. 18-21 akt IVP 457/14)

W dniu 08.08.2014r. J. D. wystawiła druk Zaświadczenia Płatnika Składek dotyczący M. L. (1). J. D. przekazała druk pozwanemu.

M. L. (1) był niezdolny do pracy w okresie od 08.08.2014r. do 1.10.2014r. Od dnia 10.09.2014r. do 01.10.2014r. pobierał zasiłek chorobowy z ZUS, Oddział w O.. Zużył je na podstawowe potrzeby swoje i rodziny. W tym czasie pracodawca przeprowadził się do siedziby w D., a prezesem został J. K.. Następnie doszło do zmniejszenia zatrudnienia w zakładzie pracy, zadania powodowały, że prezes (...), J. K. pracował pod presją i potrzebował pozwanego do nadzorowania prowadzonych zadań więc zaproponował zawarcie ugody. Kwestia była konsultowana z prawnikiem. W październiku 2014r. kadry pracodawcy przesłały M. L. (1) informację, że pracodawca chce zawrzeć ugodę w zakresie przywrócenia do pracy i wypłaty świadczenia pieniężnego. Pracodawca wiedział, że M. L. (1) pracował w godzinach nadliczbowych i jest uprawniony do wynagrodzenia za nie. W dniu 2.10.2014r. J. K. spotkał się z M. L. (1) w obecności dyrektora zarządzania zasobami ludzkimi I. S., M. L. (1) poinformował, że korzysta z zasiłku chorobowego. Pracodawca zaproponował, żeby M. L. (1) zrezygnował z dochodzenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Pracownik zgodził się. Kadrowa dokonała wyliczenia kwoty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy i przygotowała tekst ugody. Strony uznały, że doszły do porozumienia w zakresie wszystkich spornych roszczeń i podpisały ugodę pozasądową w tym samym dniu.

Pracodawca uznał, że rozwiązał stosunek pracy z powodem z naruszeniem art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. 2001 r. Nr 79 poz. 854 ze zm.) ustanawiającym szczególną ochronę trwałości stosunku pracy działaczy związkowych.

M. L. (1) przesłał Sądowi w pismo w sprawie cofnięcia oświadczenia z dnia 07.08.2014 r. o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 06.08.2012 roku i zgoda pracownika na powyższa czynność prawna do pisma w sprawie cofnięcia oświadczenia z dnia 07.08.2014 roku o rozwiązaniu umowy o prace z dnia 06.08.2012 roku i zgody pracownika na powyższą czynność prawną został dołączony załącznik, w którym Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w O. zobowiązało się wypłacić M. L. (1) wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy: od dnia 08.08.2014 r. do dnia jego powrotu do pracy, tj. w kwocie 7.559,51 zł brutto. Pracodawca cofnął żądanie zapłaty noty obciążającej z dnia 29.08.2014r. z tytułu odszkodowania wynikającego z umowy w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracownika zawartej w dniu 12.02.2014 r. dot. szkolenia (...). Pracownik wycofał wniosek z dnia 22.08.2014 roku o zapłatę wynagrodzenia z tytułu nadgodzin. Pracodawca zapłacił świadczenie pieniężna obliczone jak wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. J. K. działając w imieniu i na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w O. oświadczył, iż cofa oświadczenie z dnia 07.08.2014 roku o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 06.08.2012 roku z M. L. (1). Wskazał, że było to uzasadnione potrzebami organizacyjnymi pracodawcy.

Pracownik zobowiązał się do niepodejmowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy bez wypowiedzenia żadnych czynności prawnych przeciwko pracodawcy i przyjął świadczenie pieniężne. W przypadku podjęcia takich kroków zobowiązał się do ich wycofania. Postanowieniem z dnia 03.10.2014r. Sąd Rejonowy w (...) umorzył postępowanie w sprawie o sygn. akt IVP 457/14. Ostatecznie umowa o pracę między stronami rozwiązała się za porozumieniem stron.

W dniu 02.07.2015r. ZUS, Odział O. poinformował (...), że na podstawie złożonych w dniu 08.08.2014r. dokumentów wynikało, że pozwany był zatrudniony w okresie od dnia 07.05.2012r. do 07.08.2014r. wydział zasiłków dokonał wypłaty zasiłku chorobowego za okres od dnia 08.08.2014r. do dnia 01.10.2014r. Zwrócił się o informację w jakim okresie doszło do przywrócenia pozwanego do pracy. Pracodawca poinformował organ rentowy, że w okresie od dnia 08.08.2014r. do dnia 01.10.2014r. pozwany nie świadczył na jego rzecz pracy. W grudniu 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. poinformował Przedsiębiorstwo (...) Spółki z o. o. w D. o pobraniu przez powoda zasiłku chorobowego za okres od dnia 08.08.2014r. do 09.09.2014r. Prawomocną decyzją z dnia 09.12.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zażądał od powoda zwrotu wymienionego zasiłku w kwocie 2850,21zł. Pracodawca nie zaskarżył decyzji, a w dniu 14.01.2016r., przelał wskazaną kwotę na rachunek bankowy. M. L. (1) nie zamieszkuje przy ul. (...), (...)-(...) O. od 2007 roku. Pisma, w tym wezwanie do zapłaty były przez pracodawcę kierowane na poprzedni adres pozwanego. (dowód: wezwanie do zapłaty –k. 16, 17,18, decyzja –k. 13-14, potwierdzenie zapłaty –k. 15, pisma ZUS -k. 53-55, zeznania świadków: I. S.-k. 68-70, J. K. – k. 90-91, J. D. –k.57-59, przesłuchanie powoda –k.56v-57)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o. o. w D. nie zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym było, że przed Sądem Rejonowym w (...) pomiędzy stronami niniejszego postępowania, zawisł spór dotyczący przywrócenia M. L. (1) do pracy zakończony ugodą akt IVP 457/14 oraz wypłaty świadczenia w zamian za rezygnację z dochodzenia przywrócenia do pracy, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Poza sporem była okoliczność, że pozwany przebywał w terminie od 8.08.2014r. do 1.10.2014r. na zwolnieniu lekarskim i w tym też okresie nie świadczył pracy na rzecz powoda. Z powyższego tytułu pobierał z ZUS świadczenie chorobowe od dnia 10.09. do 1.10.2014r., o czym powód wiedział, bo wydał pozwanemu zaświadczenie na potrzeby wypłaty świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. (zob. dokument z k. 55 i zeznania świadka J. D. -k. 57-59v)

Bezsporny był także zwrot świadczenia przez pracodawcę na rzecz ZUS. Sporne były natomiast okoliczności, w jakich doszło do ugody pozasądowej z dnia 2.10.2014r., zamiaru stron i postanowień dotyczących

Sąd dał wiarę przedłożonym dokumentom, gdyż żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości. Celem ustalenia przyczyn otrzymania przez pozwanego świadczenia z ZUS i od pracodawcy, Sąd dopuścił dowód z dokumentów w tym z pisma z dnia o cofnięciu pozwu z dnia 02.10.2014r. w spawie o sygn. akt IVP 457/14, wraz z załącznikami (k.107-109), w których Pracodawca oświadczył, że cofnął oświadczenia z dnia 07.08.2014r. o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 06.08.2012r.o raz zobowiązał się do wypłaty powodowi wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy od dnia 08.08.2014r. do dnia powrotu powoda do pracy, kwoty 7559,51zł brutto oraz cofnął notę obciążeniową wynikającą z umowy w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w kwocie 614,79zł. W tym samym piśmie pracownik cofnął swój wniosek z dnia 22.08.2014r. o zapłatę wynagrodzenia z tytułu nadgodzin. W dniu 03.10.2014r. została przekazana na rzecz pracownika kwota netto (...),02 tytułem wynagrodzenia według listy płac.(k.10-10v) ale dopiero za miesiąc październik 2014r.

Sąd dał wiarę w znacznej mierze przesłuchanym świadkom, gdyż podawali okoliczności logicznie. J. K. nie pamiętał, aby pozwany go informował o tym, że przebywa na zwolnieniu lekarskim . Pozwany jednak wypowiadał się pewnie i jasno w tym zakresie. Sąd dał wiarę powodowi, że zarząd pracodawcy został poinformowany przez niego o tym, że pozwany przebywa na zwolnieniu lekarskim, a następnie powód nie podjął w związku z tą informacją żadnych czynności, które mogłyby spowodować nie wypłacenie umówionego świadczenia. Pracodawcy zależało, na pozyskaniu pozwanego jako pracownika do nadzorowania pilnego zadania.

Nie zasługuje zatem na wiarę twierdzenie powoda, że pracodawca dowiedział się o korzystaniu z zasiłku chorobowego przez pozwanego dopiero w grudniu 2015r.

Pracodawca w dniu 01.04.2016r. wniósł o zasądzenie kwoty zasiłku chorobowego 2850,21zł z odsetkami ustawowymi od dnia 05.02.2016r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych o raz kwoty 17zł tytułem opłaty skarbowej. Należy zwrócić uwagę na kwestie związane z posiadaniem wyspecjalizowanych grup pracowników kadrowych pracodawcy oraz pracownika, który nie był w tym czasie obeznany z problematyką nienależnego świadczenia i nie miał świadomości, że w momencie otrzymywania świadczenia z ZUS, że jest ono nienależne.

Pozwany słusznie stoi na stanowisku, że powód nie zasadnie dochodzi od niego zapłaty kwoty, którą dobrowolnie zwrócił na rzecz ZUS, Oddział w O.. Pracodawca nie skarżył decyzji ZUS. Nie kwestionował czy żądanie organu rentowego było świadczeniem nienależnie pobranym przez pozwanego.

Zgodnie z art. 84 ust. 2 cyt. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1)  świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania ;

2)  świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie:

a)  nieprawdziwych zeznań lub

b)  fałszywych dokumentów albo

c)  w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Decyzją z dnia 09.12.2015r. pracodawca został zobowiązany przez ZUS, Oddział w O. do zwrotu nienależnie wypłaconego pracownikowi zasiłku chorobowego w okresie 2850,21zł za okres 08.08.2014r. do 09.09.2014r. w dniu 14.01.2016r. zwrócił tę kwotę do kasy ZUS (k.13-15, 16) W dniu 21.01.2016r. pracownik został wezwany do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem na adres, który był niewłaściwy.

Organ jako podstawę swej decyzji wskazał na art. 84 s.u.s. bez wskazania konkretnego punktu, zatem można przyjąć. Z materiału dowodowego nie wynika, że powód złożył nieprawdziwe zeznania czy fałszywe dokumenty.

Po wystawieniu druku ZUS Z-3, okolicznością uzasadniającą ustanie prawa do świadczeń, w ocenie organu było zachowanie przez pozwanego prawa do wynagrodzenia, i podleganie do ubezpieczenia z nieprzerwanie od dnia 07.05.2012r. Okoliczność ta nie spełnia wymagań art. 84 ust. 2 pkt. 1 s.u.s. Wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Podstawowym zatem warunkiem uznania, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi w myśl komentowanego przepisu (art. 84 ust. 2 pkt 1 u.s.u.s.) jest, po pierwsze, brak prawa do świadczenia oraz, po drugie, świadomość tego osoby przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia. Obie te przesłanki wystąpić muszą już w trakcie pobierania świadczenia, a nie po zaprzestaniu jego wypłaty. Z zasady wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Nie doszło też do analizowania przez Sąd w postępowaniu zainicjowanym przez powoda, czy okoliczności sprawy spełniają wymagania art. 84 ust. 2 pkt. 1 i 2 s.u.s odnośnie powoda.

W momencie, gdy M. L. (1) był niezdolny do pracy nie otrzymywał innych świadczeń, gdyż umowa o pracę rozwiązana została bez wypowiedzenia. Pozwany nie przypuszczał, że dojdzie do ugody, na podstawie której otrzyma od pracodawcy wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Zasiłek chorobowy zatem zużywał zatem na najbardziej podstawowo potrzeby swoje i swojej rodziny. Pozwany nie podał fałszywych informacji organowi rentowemu, ani nie posłużył się fałszywym dokumentem przy ustalaniu prawa do świadczenia, powód zaś zawiadomił organ rentowy wypłacający świadczenie o okolicznościach powodujących ustanie prawa do świadczenia, które pobierał pozwany po ich wystąpieniu.

W momencie zawierania ugody i otrzymania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy M. L. (1) nie wiedział, że otrzymane świadczenia z ZUS jest nienależne. Świadczenie to było znacznie niższe niż jego zwykłe wynagrodzenie, więc w momencie zawierania ugody zużył już je na podstawowe potrzeby swoje i rodziny. Pozwany nie miał świadomości prawnej, że może zaistnieć taka sytuacja, że będzie zobowiązany do zwrotu świadczenia jako nienależnego. Umówił się z pracodawcą na określony zakres obowiązków i dotychczasowe wynagrodzenie. Uważał, że ugoda obejmująca kwotę 7559,51zł zawiera świadczenia mu należne wynikające z wycofania przez powoda oświadczenia z dnia 07 sierpnia 2014r. Przebieg postępowania, które zostało umorzone w wyniku złożonego przez pozwanego oświadczenia mogłoby wykazać, że rozwiązanie umowy z pozwanym bez wypowiedzenia nastąpiło przy złamaniu zapisów, zarówno kodeksu pracy jak i ustawy o związkach zawodowych. Wybrana przez strony forma kompensaty, choć nieprzewidziana wprost w Kodeksie pracy, jest dozwolona na gruncie przepisów z uwagi na obowiązującą w prawie cywilnym zasadę swobody umów, a oświadczenie o jej przyznaniu powinno być tłumaczone zgodnie z okolicznościami zawarcia ugody przez strony. W myśl art. 65 k.c. w zw. z art., 300kp, sformułowanie w porozumieniu stron z dnia 2.10.2014r. „wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy" nie jest równoznaczne z wypłatą wynagrodzenia za pracę, ale jest formą odszkodowania, gdyż w razie przegrania procesu, powód mógłby być zobowiązany na gruncie art. 57 k.p. do wypłaty pozwanemu wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy. Jednocześnie nie doszło do przywrócenia pozwanego do pracy w trybie art. 56 k.p., a pozwany nie podjął pracy w wyniku przywrócenia do pracy i nie otrzymał świadczenia w trybie art. 57 k.p.

Skoro pozwany zrzekł się dochodzenia roszczeń o wypłatę wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, to powód zrzekł się roszczeń o zwrot kosztów szkolenia pozwanego. Świadczenie z ugody odpowiadało 100% wynagrodzenia za okres od dnia 8.08.2014 do dnia 9.09.2014r., w przypadku wypłacenia wynagrodzenia w trybie art. 57 k.p., wynagrodzenie to w związku z nieobecnością pracownika z powodu choroby byłoby wypłacone w kwocie odpowiadającej 80% wynagrodzenia pracownika. Powód zobowiązał się wypłacić ww. świadczenie o charakterze kompensacyjnym, rekompensującym nie tylko utratę wynagrodzenia za pracę, ale i zrezygnowanie przez pozwanego z dochodzenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Konsekwencją zaś przywrócenia do pracy, był obowiązek zgłoszenia pozwanego jako pracownika do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego w nieprzerwanym okresie od 7.05.2012r. Pozwany wypłacając świadczenie wskazane w ugodzie czynił zadość zasadom współżycia społecznego.

Z powyższego wynika, że w przypadku zaskarżenia decyzji być może powód w myśl art. 138 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. 2016.887 ze zm.) nie byłby zobowiązany do zwrotu świadczenia. Pozwany ponad wszelką wątpliwość nie przewidywał i nie mógł przewidzieć formy w jakiej zaproponowane mu będzie porozumienie, o czym świadczyć może fakt, że treść porozumienia została sporządzona przez wyspecjalizowane komórki powoda. Pozwany natomiast zaakceptował te porozumienie, gdyż otrzymywał znacznie mniej środków do życia dla siebie i swojej rodziny, niż dotychczas. Uważał, że może zaakceptować ugodę jako czynności powoda rekompensujące bezprawne działania jego ówczesnego przełożonego. Uważał, że ma moralny prawo, a powód moralny obowiązek wobec niego do naprawienia szkody związanej z rozwiązaniem umowy o pracę.

Przypomnieć należy, że nienależne świadczenie to szczególny przypadek bezpodstawnego wzbogacenia (art. 410 § 1). Do powstania zobowiązania dochodzi w ten sposób, że wzbogacony uzyskuje bez podstawy prawnej korzyść majątkową w wyniku spełnienia świadczenia przez zubożonego. Brak podstawy prawnej oznacza tu brak causa świadczenia (zob. W. Czachórski, Czynności prawne przyczynowe i oderwane w polskim prawie cywilnym, Warszawa 1952; Wolter, Prawo cywilne 1986, s. 289 i nast.) lub jej wadliwość (zob. art. 405 Nb 11). Jeżeli natomiast określone przesunięcie majątkowe nie jest wynikiem świadczenia, nie może powstać roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia, lecz jedynie roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia na zasadach ogólnych (art. 405–409; wyr. SN z 11.9.1997 r., III CKN 162/97, OSN 1998, Nr 2, poz. 31). Świadczenie jest też nienależne, gdy w chwili jego spełnienia miało ono podstawę ( causa), jednakże później taka podstawa odpadła ( condictio causa finita). Podstawa świadczenia odpada m.in. w razie rozwiązania umowy (jeżeli umowa stron lub szczególne przepisy nie regulują odmiennie zagadnień związanych ze zwrotem spełnionego świadczenia – zob. art. 405), następczej niemożliwości świadczenia, za którą żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi (zob. art. 495 § 1), uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia woli.

Powód był zatem z chwilą zawarcia ugody dłużnikiem pozwanego na skutek istniejącego i łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, czego miał świadomość i w celu wykonania zobowiązania wziętego na siebie na mocy ugody z dnia 02.10.2014r. podjął wypłatę świadczeń pozwanemu. Pracodawca nie uchylił się od skutków swojego oświadczenia woli przy zawieraniu ugody. W chwili wypłaty świadczenia wynikającego z ugody na rzecz pozwanego, był zobowiązany to jego wypłaty, zatem świadczenie było należne.

Z materiału dowodowego nie wynika, żeby pozwany świadomie wprowadzał powoda lub ZUS w błąd. Podczas przesłuchania powód temu zaprzeczył. Nie miał świadomości, aby wprowadził w błąd organ wypłacający świadczenie albo, żeby miał na celu otrzymanie świadczeń nienależnych ani przed przyznaniem, ani przed wypłaceniem, ani w jego trakcie. Pozwany będąc przyzwyczajonym do tego, że jest pracownikiem i jest zobowiązany do tego, aby podporządkować się działaniom pracodawcy, uznał, że kwestie związane z przywróceniem do pracy, cofnięciem powództwa w sprawie IV P 457/14, zostaną rzetelnie przez pracodawcę wyjaśnione i przygotowane określone warunki, kwoty, które zostaną wypłacone pozwanemu, że pracodawca wszystkim tym się zajmie. Pozwany nie wiedział przez okres pozostawania na zwolnieniu lekarskim, czy zostanie przywrócony do pracy. Zeznania świadka J. K. wskazują na to, że nagła potrzeba przywrócenia do pracy pozwanego pojawiła się po stronie powoda dopiero po zaistnieniu potrzeby objęcia nadzorem budowy w G.-Z.. To powód pilnie potrzebował pracownika, który mógłby nadzorować inwestycje opisane przez świadka w jego zeznaniach.

Organ rentowy wydał decyzję 14 miesięcy po zakończeniu wypłacania zasiłku chorobowego. Strony różnie mogły określić moment powrotu do pracy, ale to pracodawca zdecydował, o momencie cofnięcia oświadczenia wypowiedzeniu umowy o pracę, w tym, że dokona tego w okresie, gdy pozwany zaprzestał pobierania zasiłku chorobowego. Do wypłaty świadczenia zawartego w ugodzie i w decyzji, podlegania przez pozwanego nie doszło na skutek bezprawnych czynności pozwanego, ukrycia przez pozwanego jakiś okoliczności przed powodem.

Pozwany jako związkowiec w postępowaniu o sygn. akt IVP 457/14 dochodziłby przed Sądem kwoty za cały okres pozostawania bez pracy. Gdyby nie doszło do podpisania ugody, mógłby otrzymać kwotę podobną jak w ugodzie lub większą. Pozwany miał roszczenie, które obecnie na skutek przedawnienia, mu już nie przysługują tj. o wynagrodzenie za nadgodziny. Roszczenia tego się zrzekł, na skutek porozumienia miedzy stronami. Pracodawca zgodził się na wypłatę kwoty, mając na uwadze to, że pozwany pobierał świadczenie z ZUS. Treść ugody wskazuje na to, że pracodawca potrzebował pozwanego jako pracownika i godził się na wszelkie warunki, które zostały przez pracownika zawarte w jego powództwie i warunki, które postawił chcąc dojść do tego, żeby cofnąć powództwo, które wówczas się toczyło przed sądem. Pracodawca miał świadomość tego, że pozwany jest na zwolnieniu lekarskim, został o tym dwa razy poinformowany. Pozwany został przywrócony dopiero 02 października 2014r. do pracy i pracodawca miał wystarczająco dużo czasu, żeby zweryfikować te informacje, ale tego nie zrobił, powództwo wytoczył zaś po 19 miesiącach od otrzymania zasiłku przez pozwanego i po 17 miesiącach od zawarcia ugody, w cztery miesiące od wydania decyzji przez ZUS.

Podkreślić należy, że w uchwale z dnia 26.11.2009 r. (III CZP 102/09, OSN 2010, Nr 5, poz. 75) SN wyjaśnił, że roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia staje się wymagalne w terminie, w którym powinno być spełnione zgodnie z art. 455 kc, zob. też wyr. SN z 8.7.2010r. (II CSK 126/10, Legalis). Dodatkowo roszczenie mogłoby być uznane za przedawnione, skoro roszczenie o zasiłek chorobowy powinno być wypłacone w dniach 08.08.2014r. do 09.09.2014r., a roszczenie o świadczenie ustalone ugodą powinno być wypłacone niezwłocznie, po dniu 2.10.2014r., to roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia, nie mieści się w terminie przedawnienia 1 roku z art. 291 § 2 kp. Jednocześnie wezwanie do zapłaty otrzymał pozwany w dniu 21.01.2016r.(k. 16-18) po 14miesiącach od zawarcia ugody i wypłaty świadczenia.

Wobec powyższego na podstawie przepisów powołanych, Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku i oddalił powództwo.

Na podstawie art. 98 kpc oraz w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U z 2015r., Nr 1804), z uwagi na przegraną powoda, Sąd zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę wymienioną w pkt II wyroku.

W uzasadnieniu użyte także zostały tezy z uzasadnień: wyroku Sądu Najwyższego z dnia 03 lutego 2010r. w sprawie o sygn. I UK 210/09, wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2009 r. I UK 174/09. wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 06 maja 2016r. w sprawie o sygn. III AUa 938/15, wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 10 marca 2016r. w sprawie o sygn. III AUa 521/15, wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24 listopada 2015r. w sprawie o sygn. III AUa 521/15, wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 marca 2016r. w sprawie o sygn. III AUa 1359/15.

SSR Barbara Kokoryn