Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Olsztynie

UZASADNIENIE

K. S. – przedstawicielka ustawowa małoletniej J. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego R. S. tytułem podwyższonych alimentów kwoty po 900 zł miesięcznie, płatne do dnia 10 każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 listopada 2016 roku, w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 28 kwietnia 2009 roku w sprawie VIRC 230/09. Wniosła również o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu powództwa przedstawicielka ustawowa wskazała, że pozwany zobowiązany jest do uiszczania alimentów na rzecz małoletniej w wysokości po 500 zł miesięcznie, na mocy wskazanego wyżej wyroku. Obecnie małoletnia ma 15 lat. Na zaspokojenie jej potrzeb konieczna jest kwota 1800 zł miesięcznie. Małoletnia zamieszkuje z matką, która ponosi opłaty za mieszkanie wysokości około 707 zł miesięcznie. W czerwcu 2016 roku zakupiła córce nowe łóżko za około 1400 zł. Małoletnia ma problemy ortodontyczne. Jedna wizyta u ortodonty to około 160-170 zł. Małoletnia nosi również okulary, które dotychczas były wymieniane co dwa lata. Koszt wizyty u okulisty oscyluje w granicach około 200 zł, natomiast okulary kosztują około 400-500zł. Matka małoletniej podała, że w wakacje 2016 roku zabrała małoletnią na wczasy do Turcji w całości pokrywając koszt pobytu dziecka. Pozwany jest zatrudniony w Izbie Celnej w O., zarabia około 4000-5000 zł. Pozwany w 2016 roku zakupił lokal mieszkalny. Wskazała, że pozwany nie ponosi innych kosztów utrzymania dziecka. Pozwany utrzymuje kontakty z córką około 2 razy w miesiącu. Matka małoletniej zarabia miesięcznie 1808,11 zł miesięcznie netto. Małoletnia ponadto korzysta z korepetycji.

Pozwany R. S. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu wg spisu kosztów lub wg norm przepisanych. Podał, że partycypuje w kosztach utrzymania małoletniej, ponad kwoty uiszczanych alimentów. Opłacał częściowo korepetycje z matematyki, ponosił koszty wymiany okularów i opłat za wizyty lekarskie. Podał również, że jego miesięczne wynagrodzenie wynosi 3337,88 zł netto. W 2016 roku nabył mieszkanie o powierzchni 41 m ² za kwotę 180.500 zł. Spłaca kredyt mieszkaniowy po 740,82 zł, opłaca czynsz za mieszkanie po 211 zł miesięcznie, opłaca rachunek za energię elektryczną po około 50 zł miesięcznie. Podał również, że zawsze pamięta o wszystkich świętach , imieninach, urodzinach córki przekazując jej albo prezenty albo drobne kwoty na jej konto. Zabiera małoletnią na wycieczki. W czasie ferii w 2014 r i 2016 roku zabierał córkę na narty do W.. Kupuje dziecku sprzęt sportowy.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Alimenty na rzecz małoletniej J. S. ur. (...) zasądzone zostały wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 28 kwietnia 2009r. w sprawie VIRC 230/09 na kwotę po 500 zł miesięcznie. W tamtym czasie małoletnia miała 7 lat. Mieszkała z matką. K. S. utrzymywała mieszkanie, opłacając wraz z czynszem po około 390 zł miesięcznie. Była współwłaścicielką ziemi w S.. Małoletnia była zdrowa. Chodziła do przedszkola. Opłata za przedszkole i zajęcia dodatkowe wynosiła miesięcznie około 300 zł. Przedstawicielka ustawowa zarabiała wówczas 1950 zł brutto. Otrzymywała też nagrody kwartalne. Pozwany R. S. zamieszkiwała wówczas ze swoimi rodzicami. Przekazywał im 300 zł miesięcznie na koszty utrzymania. Pracował w Izbie Celnej w O. zarabiając netto 2304,25 zł.

Małoletnia powódka była i pozostaje jedynym dzieckiem zarówno pozwanego jak i K. S..

Obecnie małoletnia powódka nadal zamieszkuje z matką. Zdała do 3 klasy gimnazjum. Uczy się w szkole publicznej. J. S. i K. S. zamieszkują same, w mieszkaniu należącym do K. S.. Matka małoletniej ponosi stałe opłaty: czynsz w wysokości po 500 zł miesięcznie, za prąd około 160-180 zł za 2 miesiące, internet i telewizja po 107-108 zł miesięcznie, za telefon małoletniej około 50-54 zł miesięcznie. Opłata za wodę wliczona jest w czynsz – czasami występują niedopłaty w tym zakresie. J. S. w czasie roku szkolnego uczęszczała na korepetycje z matematyki i chemii. Koszt tych korepetycji wynosił za matematykę to 160 zł miesięcznie, za chemię około 100 zł miesięcznie. Małoletnia od czasu do czasu korzystała również z korepetycji z języka angielskiego, za które opłata wynosiła za godzinę 25 zł. Małoletnia korzysta również z biletu miesięcznego, który kosztuje 44 zł, a od 1 lipca 2017 roku będzie kosztował 40 zł. K. S. spłaca raty za zakup telewizora po 145 zł miesięcznie. Zarówno K. S. jak i J. S. są zdrowe. Małoletnia ma jednak wadę wzroku i wymaga lecenia ortodontycznego. Wizyty u ortodonty kosztują 180 zł miesięcznie. Małoletnia ma stały aparat na górną i dolną szczękę. Koszt aparatu ponieśli rodzice powódki po połowie. Również koszt zakupu okularów rodzice ponoszą po połowie. Na wizyty do ortodonty i okulisty chodzi z córką przedstawicielka ustawowa. Pozwany partycypował w kosztach tych wizyt. Pozwany również organizował małoletniej rehabilitację w czasie kiedy, dziewczynka uległa wypadkowi na nartach i konieczna była rehabilitacja kolana. Przedstawicielka ustawowa pracuje, zarabiając około 2500 zł miesięcznie brutto . Netto otrzymuje kwotę 1700-1720. Raz w roku pobiera wynagrodzenie za pracę zleconą w fundacji (...). W 2016r. otrzymała z tego tytułu netto 9.000 zł. W 2015 roku było to 11.000 zł. W zakładzie pracy nie otrzymuje , poza wynagrodzeniem innych świadczeń, bądź wynagrodzeń za prace zlecone. Otrzymuje jedynie paczki dla dzieci na święta i talony. W 2016 roku były to talony o wartości około 600 zł. Poza mieszkaniem jest współwłaścicielką wraz ze swoją matką ziemi budowalnej położnej w T. o pow. 17 arów. Nie ma samochodu ani oszczędności. Małoletnia i jej ojciec kontaktują się z różną częstotliwością – w czerwcu 2017 roku małoletnia była u ojca dwukrotnie z noclegiem.

Małoletnia otrzymuje od ojca prezenty z okazji świat i innych okazji. Czasami są to pieniądze. Ojciec zabierał małoletnią na wyjazdy na narty do W., pokrywając całość kosztów z tym związanych, łącznie z zakupem sprzętu sportowego. Były to kwoty 5000-6000 zł za dwie osoby. Poza tym córka spędzała z nim wolny czas w innych okresach, czasami u jego rodziców. Pozwany nie dołożył się do tegorocznego wyjazdu małoletniej do Bułgarii na wypoczynek letni.

K. S. otrzymuje wsparcie finansowe od swojego ojca – po około 500 zł miesięcznie. Sporadycznie, amatorsko, zajmuje się wykonywaniem manicure znajomym.

R. S. obecnie zamieszkuje sam. W 2016 roku kupił mieszkanie o powierzchni 41 m kw. w stanie deweloperskim za kwotę 180.000 zł. Zaciągnął na ten cel kredyt w wysokości 140.000. zł. Na zakup mieszkania i jego wykończenie przeznaczył oszczędności w wysokości około (...) oraz środki pochodzące z likwidacji książeczki mieszkaniowej. Spłaca kredyt hipoteczny po 750 zł miesięcznie łącznie z ubezpieczeniem kredytu. Poza mieszkaniem posiada 11-letni samochód marki S. (...) i garaż w K. przy ul. (...). Pozwany opłaca : czynsz za mieszkanie po 211 zł miesięcznie łącznie z wodą, 60 zł za prąd miesięcznie, rachunek za telefon w granicach po 60 zł. Koszty utrzymania samochodu pozwanego to 400-450 zł miesięcznie łącznie z ubezpieczeniem. Pozwany ma pękniętą łękotkę kolana prawego. Chodzi na siłownię, gdzie ma zalecone ćwiczenia, aby wzmocnić staw. Karnet na siłownię to 120 zł miesięcznie. Nie przyjmuje stałych leków. Pozwany utrzymuje się z pensji w wysokości od około 3.200 do około 4000 zł netto. Otrzymywał dotychczas trzynastą pensję. Otrzymuje też tzw. „wczasy pod gruszą” w kwocie 180 zł na osobę – przysługuje mu ta kwota na niego i na córkę. Nie posiada innych dodatkowych źródeł dochodu. Nie udziela obecnie odpłatnych lekcji tenisa. Lekcji takich udzielał sporadycznie w latach 2013, 2014. Średnio udzielał 2 lekcji w tygodniu otrzymując 40 zł za lekcję. Doznał kontuzji kolana w 2015 roku. Od tamtego momentu sporadycznie grywa w tenisa. Pozwany w 2015 roku doznał również złamania nasady dalszej kości promieniowej lewej.

(dowód: zeznania stron k. 232-235, zeznania świadków C. M. k. 204-205 , D. S. k. 205 , J. M. k. 206, P. J. k. 229, P. W. k. 230-231, T. K. k. 230 , zaświadczenie o dochodach k. 13, potwierdzenia przelewu k. 14,15, 77-89, 97, 102, 115-121faktury k. 16-18, umowa k. 21-23, 98-100, akt notarialny k. 90-96, wydruki stron internetowych k. 105-114, zaświadczenie lekarskie k. 154, 166,167,187, PIT k. 155-164, 193-192 zaświadczenie k. 165, 174, 183, 198-199, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 185-186, 188, wynik badania k. 189, karta wypisowa k. 190)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie jedynie w części.

Ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie zostały dokonane na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy VIRC 230/09. Wiarygodność i prawidłowość wskazanych dokumentów nie budzi wątpliwości i nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron. Nadto Sąd oparł się również na przesłuchaniu stron i zeznaniach świadków przesłuchanych w sprawie. Relacje pozwanego oraz przedstawicielki ustawowej małoletniej w tych częściach które są poparte złożonymi dokumentami nie budzą wątpliwości. Różna jest natomiast ich wzajemna ocena sytuacji materialnej, potrzeb uprawnionej i możliwości zarobkowych obojga rodziców małoletniej. W ocenie Sądu nie budzi również większych zastrzeżeń wiarygodność zeznań świadków przesłuchanych w sprawie.

Dokonując oceny zasadności powództwa w pierwszej kolejności należy odnieść się do treści art. 135 k.r.o., który stanowi, że ustalając wysokość świadczeń alimentacyjnych należy brać pod uwagę usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe zobowiązanego. Natomiast zgodnie z art. 138 k.r.o., będącego podstawą prawną dochodzonego roszczenia, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków rozumieć należy zmianę sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej każdej ze stron. Do zmiany sytuacji majątkowej dochodzi w szczególności w przypadku zmiany dochodów stron, przesunięć w ich majątku; zwiększenia się bądź zmniejszenia koniecznych wydatków i kosztów utrzymania; uzyskania nowych możliwości zarobkowania bądź też w przypadku utraty dotychczasowych a także w przypadku zwiększenia się bądź zmniejszenia liczby osób pozostających na ich utrzymaniu. Sąd bada przy tym zawsze, czy przedstawione powyżej procesy zaszły po stronie zarówno zobowiązanego jak i uprawnionego. Przedmiotem badania jest okres od ostatniego wyroku, ugody bądź umowy ustalającej wysokość alimentów.

Oznacza to, iż rozstrzygnięcie wymaga w pierwszej kolejności porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się ugody zawartej między stronami dotyczącej obowiązku alimentacyjnego ze stanem istniejącym w chwili obecnej.

W ocenie Sądu Rejonowego niewątpliwym jest wzrost potrzeb małoletniej powódki w okresie ostatnich 8 lat, co uzasadnia podwyższenie dotychczasowej wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Przede wszystkim małoletnia ma obecnie 15 lat, w czasie poprzedniego orzekania o wysokości alimentów miała jedynie 7 lat. Wzrosły zatem choćby koszty związane z wyżywieniem małoletniej, zakupem odpowiedniej odzieży, obuwia, zapewnienia małoletniej odpowiednich do wieku rozrywek, pomocy edukacyjnych, zajęć pozalekcyjnych.

Sąd w pełni podziela stanowisko powódki, iż na zaspokojenie aktualnych usprawiedliwionych potrzeb jej córki potrzebne są wyższe kwoty, niż alimenty płacone dotychczas przez pozwanego. Jednocześnie wskazać należy, iż to matka w przeważającej części ponosi bieżące trudy i koszty wychowania, to ona przede wszystkim dokłada osobistych starań do zapewnienia małoletniej dogodnych warunków rozwoju. Fakt ten również uwzględnia się przy ustalaniu świadczeń alimentacyjnych.

Podnieść należy, iż ustalenie takich okoliczności – jak wzrost kosztów utrzymania, wysokość wydatków na dzieci w wieku szkolnym – w dużej mierze opiera się na faktach notoryjnych. Każdy przeciętny człowiek, posiadający minimalne doświadczenie życiowe ma wiedzę na temat kosztów utrzymania rodziny. Prowadzenie szczegółowego postępowania dowodowego w tym zakresie nie jest konieczne. W konsekwencji ustalając, zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki oraz wydatków niezbędnych na ich zaspokojenie oraz utrzymanie powódki Sąd oparł się głównie na wskazaniach wiedzy i doświadczenia życiowego. Złożone przez stronę powodową dowody w postaci kserokopii paragonów zostały pominięte. Po pierwsze z takich paragonów nie wynika kto faktycznie i na czyją rzecz dokonywał zakupów a poza tym dowodzenie, że konkretne spodnie w konkretnym sklepie kosztują 119,90 zł jest zbędne, tak jak zbędne jest dowodzenie na okoliczność na przykład ceny kostki masła. Wiadomym jest, że zakupów odzieży i żywności dokonywać musi każdy rodzic i powinien to czynić w granicach własnych możliwości finansowych, niezależnie od tego czy rodzice dziecka żyją wspólnie czy też w rozłączeniu.

Sytuacja materialna i życiowa matki małoletniej powódki jest podobna jak 8 lat temu. K. S. zamieszkuje wyłącznie z powódką. Dysponuje swoim mieszkaniem i ziemią budowlaną. Wzrosły jej dochody z kwoty około 1200 zł miesięcznie do 1700 zł miesięcznie. Poza tym obecnie czerpie jeszcze dochody z pracy zleconej w Fundacji (...) w wysokości od 9000 do 11000 zł rocznie, co daje około 800 zł miesięcznie. Zatem miesięcznie matka małoletniej dysponuje kwotą około 2500 zł oraz alimentami 500 zł. Jej stałe wydatki wynoszą około 1000 zł miesięcznie, nie licząc korepetycji małoletniej.

Sytuacja materialna pozwanego w ostatnich 8 latach również się zmieniła. Wzrosły zarobki pozwanego, ale wzrosły również jego wydatki. Po pierwsze pozwany 8 lat temu zamieszkiwał ze swoimi rodzicami. Obecnie zamieszkuje samodzielnie. Kupił mieszkanie za które spłaca kredyt. Przy czym należy zauważyć, że pozwany bezsprzecznie ma prawo do zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych. Pozwany obecnie zarabia obecnie o około 1.000 – 1700 zł więcej niż osiem lat temu. Otrzymuje też trzynastą pensję. Wzrosły też stałe wydatki pozwanego, które obecnie kształtują się na poziomie około 1500 zł, łącznie z kosztami utrzymania samochodu. Do dyspozycji pozwanego na uiszczenie alimentów i zaspokojenie jego bieżących potrzeb pozostaje zatem kwota od 1700 zł do 2500 zł miesięcznie. Podkreślić również jednak należy, iż udział pozwanego w wychowaniu małoletniej nie ogranicza się jedynie do uiszczania alimentów. Pozwany bierze udział w życiu córki. Małoletnia go odwiedza, wspólnie spędzają czas. Pozwany dokonuje zakupów na rzecz dziecka – czy to sprzętu sportowego, czy to innych rzeczy, których zakup uzgodni z córką. Pozwany też partycypuje w istotniejszych koszach związanych z leczeniem córki. Ponad alimenty poniósł połowę kosztów zakupu aparatu ortodontycznego czy też okularów. Partycypuje w kosztach wizyt lekarskich. Te okoliczności również mają istotne znaczenie, w przypadku ustalania wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec córki.

Niewątpliwe i ugruntowane w judykaturze pozostaje stanowisko, że małoletnia ma prawo do równej z rodzicami stopy życiowej. Pozwany zaś zabierając córkę na zagraniczne wyjazdy, kupując jej sprzęt sportowy, kosmetyki przyczynia się do zapewnienia dziecku tego samego poziomu życia.

Obie strony wskazywały, że mogą uzyskiwać dodatkowe dochody. Niewątpliwie, każde z rodziców małoletniej powódki mogłoby podejmować dodatkowe zatrudnienia, szukać prac zleconych. Stwierdzić jednak należy, że oboje rodzice małoletniej pracują w pełnym wymiarze czasu pracy. Małoletnia jest ich jedynym dzieckiem. Jest generalnie dzieckiem zdrowym. W tej sytuacji trudno przyjąć, że pozwany i matka małoletniej mają obowiązek podejmować dodatkowe zatrudnienie. Nie pozostają bowiem w niedostatku a potrzeby małoletniej są zaspokojone na odpowiednim poziomie. Poza tym , żadna ze stron nie wykazała, by drugie z rodziców małoletniej rzeczywiście takie dochody obecnie uzyskiwało.

W rezultacie stwierdzić należy, iż Sąd podziela stanowisko powódki odnośnie potrzeb małoletniej powódki, oraz w części co do wysokości alimentów jakie pozwoliłyby jej potrzeby te zaspokoić na rozsądnym poziomie. Nie mniej brak jest przesłanek do podwyższenia należnych małoletniej powódce alimentów ponad kwotę 750 zł miesięcznie. Dlatego też Sąd podwyższy należne małoletniej powódce alimenty do kwoty po 750 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia powództwa.

Konsekwencją częściowego uwzględnienia roszczeń powódki było oddalenie powództwa w pozostałym zakresie w pkt. II wyroku.

O wzajemnym zniesieniu kosztów procesu między stronami Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi w części zasądzającej alimenty rygor natychmiastowej wykonalności , a w oparciu o art. 1082 k.p.c. nadał klauzulę wykonalności .

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Olsztynie) kwotę 150 złotych z tytułu opłaty sądowej, od uiszczenia której powódka była zwolniona z urzędu.