Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

O., dnia 27 października 2021 r.

Sąd Rejonowy (...) IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

Protokolant: Danuta Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2021 r. (...) na rozprawie

sprawy z powództwa A. K. (1)

przeciwko M. L. (1)

o wynagrodzenie, o odszkodowanie, o ekwiwalent za urlop, o zadośćuczynienie, o zapłatę, o sprostowanie świadectwa pracy

i z powództwa wzajemnego M. L. (1)

przeciwko A. K. (1)

o zapłatę

I uchyla wyrok zaoczny wydany przez (...) w dniu 18 maja 2020r. w sprawie (...),

II zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej- M. L. (1) na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego – A. K. (1) kwotę 6383,02 zł ( sześć tysięcy trzysta osiemdziesiąt trzy 02/100 złotych) netto tytułem wynagrodzenia za pracę za listopad 2019r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11.12.2019r. do dnia zapłaty,

III zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego kwotę 1 937,01 zł ( jeden tysiąc dziewięćset trzydzieści siedem 01/100 złotych) netto tytułem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11.01.2020r. do dnia zapłaty

IV zasądza od pozwanej - powódki wzajemnej na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego kwotę 4000 zł ( cztery tysiące złotych ) netto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika,

V zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego kwotę 1900 zł (jeden tysiąc dziewięćset 00/100 złotych) netto tytułem ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2019r. do dnia zapłaty,

VI zasądza od pozwanej – powódki wzajemnej - M. L. (1) na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego – A. K. (1) kwotę 1310,40 złotych ( jeden tysiąc trzysta dziesięć 40/100) tytułem kosztów procesu- kosztów zastępstwa procesowego,

VII nakazuje pozwanej- powódce wzajemnej sprostować świadectwo pracy powoda-pozwanego wzajemnego z dnia 20 stycznia 2020r. w ten sposób, iż:

- w punkcie 1 w miejsce słów „ w okresie od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.” wpisać „ w okresie od 04.10.2019r. do 10.12.2019r.”,

-w punkcie 4 ppkt a w miejsce słów „bez wypowiedzenia przez pracodawcę, naruszenie obowiązków pracowniczych- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 52 par 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy” wpisać „ bez wypowiedzenia w drodze oświadczenia pracownika z winy pracodawcy- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 55 par. 1 (1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy”

-w punkcie 6 ppkt 13 w miejsce wyrażenia „02.12.2019r.-13.12.2019 kod 331” wpisać „ 02.12.2019-10.12.2019 kod 331”,

VIII oddala powództwo główne w pozostałym zakresie,

IX zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej- M. L. (1) na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego- A. K. (1) kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w zakresie roszczenia o sprostowanie świadectwa pracy,

X oddala powództwo wzajemne,

XI zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej- M. L. (1) na rzecz powoda- pozwanego wzajemnego- A. K. (1) kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wynikających z powództwa wzajemnego,

XII nakazuje ściągnąć od pozwanej -powódki wzajemnej- M. L. (1) na rzecz Skarbu Państwa ( Sąd Rejonowy (...)) kwotę 670 złotych (sześćset siedemdziesiąt) w tym kwotę 396 złotych tytułem części opłaty od pozwu głównego oraz kwotę 274 zł nieuiszczonych kosztów tytułem wynagrodzenia biegłego,

XIII zwrócić ze Skarbu Państwa- (...)pozwanej- powódce wzajemnej kwotę 555 zł tytułem opłaty od sprzeciwu,

XIV wyrokowi w punkcie II, III i IV nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 11 278,27 zł ( jedenaście tysięcy dwieście siedemdziesiąt osiem 27/100 złotych) brutto.

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

Sygn. akt IV P 23/20

UZASADNIENIE

Powód A. K. (1) w pozwie skierowanym przeciwko M. L. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz:

- 8855 zł netto tytułem wynagrodzenia za listopad 2019r.

- 2133,30 zł netto tytułem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby w okresie do 13.12.2019r.

- 4000 zł netto tytułem odszkodowania za konieczność rozwiązania przez powoda umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy,

- 1900 zł tytułem ekwiwalentu za 5 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za 2019r.,

-5000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powoda w związku z wyrzuceniem go z pracy w dniu 27.11.2019r. z wyzwiskami ze strony pracodawcy i pozostawieniem bez dachu nad głową i środków do życia w Szwecji,

- 296 zł tytułem odszkodowania w związku z koniecznością wynajęcia przez powoda mieszkania w dniach 27.11.2019r. i 28.11.2019r. w Szwecji.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż miał zarabiać faktycznie 35 zł za godzinę pracy. W październiku przepracował 299 godzin, za co otrzymał 10 465 zł netto. W listopadzie przepracował 253 godziny za co powinien otrzymać 8855 zł netto. Podniósł, że w dniu 27.11.2019r. mąż pozwanej bez powodu wyrzucił powoda z pracy bez rozliczenia się z nim z przepracowanych godzin. Z uwagi na relacje pomiędzy powodem a przełożonym powód postanowił rozwiązać umowę z pracodawcą z jego winy i pismem z dnia 10.12.2019r. złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Podniósł także, że pracując u pozwanej nie wykorzystał żadnego urlopu. Za cały ten okres przysługiwało mu 5 dni urlopu.

Powód złożył także pozew skierowany przeciwko pozwanej M. L. (1) o sprostowanie świadectwa pracy w ten sposób, iż:

- w punkcie 1 w miejsce słów „ w okresie od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.” wpisać „ w okresie od 04.10.2019r. do 11.12.2019r.”,

- w punkcie 4 ppkt a w miejsce słów „bez wypowiedzenia przez pracodawcę, naruszenie obowiązków pracowniczych- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 52 par 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks pracy” wpisanie „ bez wypowiedzenia w drodze oświadczenia przez pracownika, ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 55 par. 1 (1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy”,

-w punkcie 6 ppkt 13 w miejsce wyrażenia „ 02.12.2019r.-13.12.2019 kod 331” wpisanie „ 02.12.2019-11.12.2019 kod 331”.

Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, iż biorąc pod uwagę relacje pomiędzy powodem a przełożonym, powód postanowił rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy i pismem z dnia 10.12.2019r. złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy. Powód wysłał widomość mailem i listem poleconym. Powód wezwał pozwaną do sprostowania świadectwa pracy z dnia 05.02.2020r. W dniu 03.03.2020r. otrzymał zwrot przesyłki.

W dniu 18.05.2020r. (...) wydał w sprawie wyrok zaoczny uwzględniający powództwo ( k. 82-83).

W sprzeciwie pozwana M. L. (1) wniosła o oddalenie powództwa. Jednocześnie wniosła pozew wzajemny, którym domagała się zasądzenia od A. K. (1) na jej rzecz kwoty 20 000 zł.

W uzasadnieniu pozwana- powódka wzajemna przyznała, że od 04.10.2019r. do 27.11.2020r., kiedy to została przez powoda porzucona praca- pozwany wykonywał pracę. Zaprzeczyła wszelkim innym podanym przez powoda okolicznościom, takim jak warunki zatrudnienia w zakresie wynagrodzenia oraz okoliczności stanowiące podstawę rozwiązania umowy. Pozwana wskazała na konfliktowy charakter powoda. Podniosła, że K. L. (1) nie jest zatrudniony przez pozwaną, nie prowadzi wspólnie z nią działalności i nie zawierał umów z powodem. Powód nie został „wyrzucony” przez K. L. ponieważ nie miał ku temu umocowania. Podniesiono, że w gospodarstwie A. S., w którym kierownikiem jest K. L., pracuje wiele osób. Polecenie lub uwagi kierowane przez K. L. wobec powoda były czynione nie jako reprezentanta czy pełnomocnika powódki, lecz podwładnego A. S.. Pozwana zaprzeczyła, że powód miał osiągać wynagrodzenie w wysokości 35 zł/godzinę. Dodatkowo powód otrzymywał w związku z pracą za granicą 182 zł tytułem diety.

Wskazano nadto, że w czasie gdy powód opuszczał miejsce wykonywania pracy w Szwecji oraz później, dopuścił się szeregu działań, które w sposób rażący naruszały dobra osobiste pozwanej, a w szczególności prawo do dobrego imienia.

W odpowiedzi na sprzeciw powód- pozwany wzajemny A. K. (1) wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego i zasądzenie kosztów postępowania. Pozwany wzajemny podniósł, że nigdy nie naruszał dóbr osobistych powódki wzajemnej, w tym w intrenecie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód został zatrudniony przez pozwaną początkowo na podstawie umowy o pracę na okres próbny od 04.10.2019r. do 04.11.2019r. jako robotnik rolny. Miejsce wykonywania pracy określono jako: siedziba pracodawcy oraz gospodarstwo rolne położone na terenie województwa (...) oraz w Szwecji. Następnie zawarto umowę na czas określony od 05.11.2019r. do 05.08.2020r. Jako stanowisko pracy również wskazano robotnik rolny oraz w zakresie miejsca pracy- siedziba pracodawcy oraz gospodarstwo rolne położone na terenie województwa (...) oraz w Szwecji. W obu umowach wynagrodzenie określono w wysokości 2250 zł wraz z premią uznaniową.

( dowód: umowa k. 47-48)

Pozwana prowadzi działalność gospodarczą z zakresu działalności usługowej wspomagającej chów i hodowlę zwierząt gospodarskich.

( dowód: wyciąg z (...) k. 6)

W okresie zatrudnienia powód otrzymał od pozwanej następuje przelewy gotówkowe:

- w dniu 11.10.2019r. kwotę 650 zł tytułem: „ A. K. (1)- zwrot BHP i lekarza pracy + zaliczka 500 na poczet września 2019”

- w dniu 18.10.2019r. kwotę 1000 zł tytułem: „ A. K. (1)- zaliczka 500 napo czet września 2019”

- w dniu 05.11.2019r. kwotę 500 zl tytułem: „ A. K. (1)- zaliczka na poczet października 2019”

- w dniu 14.11.2019r. kwotę 5096 zł tytułem: „A. K. (1)-październik 2019”,

- w dniu 14.11.2019r. kwotę 1466,33 zł tytułem: „ A. K. (1)-płaca zasadnicza październik 2019”

-w dniu 14.11.2019r. kwotę 1102,67 zł tytułem: „ A. K. (1)- wpłata” .

Przelewem pocztowym z 10.12.2019r. pozwana- powódka wzajemna przelała powodowi- pozwanemu wzajemnemu kwotę 1673,78 zł tytułem płacy zasadniczej za listopad 2019r.

Zgodnie z informacją o warunkach zatrudnienia z dnia 04.10.2019r. wynagrodzenie pracodawca wypłacał raz w miesiącu, z dołu, ostatniego dnia miesiąca za przepracowany miesiąc.

( dowód: dowody przelewów k. 52,53, 99-104, k. 332-338, akta osobowe cz. A- informacja o warunkach zatrudnienia z 04.10.2019r.)

W okresie zatrudnienia powód wykonywał prace na terenie gospodarstwa rolnego. Polecenia w zakresie zadań w gospodarstwie wydawał mu mąż pozwanej- K. L. (1). Powód wraz z innymi pracownikami z Polski wykonywali czynności w oborze, przy krowach. Pracę rozpoczynali ok. godz. 5:00-6:00 od dojenia krów i porannego obrządku. Obora była podzielona i każdy pracownik miał swoją część zwierząt do obsługi. Około godz. 7:00-8:00 pracownicy szli na przerwę, która trwała około godziny. Około godz. 9:00 wracali do pracy i wykonywali różne czynności zlecane przez K. L. (1). Około godz. 14:00 była przerwa obiadowa. Wracano do pracy na godz. 15:00 do 17:00-19:00.

K. L. przekazywał pracownikom z Polski polecenia i ustalenia dokonywane z właścicielem gospodarstwa A. S. odnośnie zakresu i sposobu realizacji pracy. K. L. (1) podlegało zarządzanie oborą. Pracownicy spisywał ilość przepracowanych godzin. Powód wysyłał zdjęcia notatek z zapisanymi godzinami do pozwanej. Inni pracownicy również przekazywali powyższe informacje pozwanej. Do zadań pracowników należał udój krów, karmienie cielaków, obrządek.

Umowy o pracę pracownicy z Polski podpisywali z M. L. (1). Z nią ustalali także warunki zatrudnienia.

Podczas pobytu pracownicy uzgadniali z K. L. (1) terminy urlopów, które były przekazywane pozwanej. K. L. informował o wynagrodzeniu za nadgodziny.

Kwestię otrzymywania zaliczek na wynagrodzenie powód uzgadniał również z K. L. a następnie informowano o ustaleniach pozwaną, która wykonywała stosowny przelew na konto. Zaliczki pracownicy otrzymywali także po ustaleniach bezpośrednio z pozwaną.

(dowód: wykaz godzin k. 49-51, zeznania świadków D. K. k 145-145v, N. P. k. 194-195v, G. S. k. 248v-249, przesłuchanie A. K. k. 306v-308v)

W dniu 27.11.2019r. doszło do wymiany zdań między powodem a K. L. (1). Mąż pozwanej oświadczył, że powód ma opuścić gospodarstwo do 9:00 rano dnia następnego. W rezultacie powód- pozwany wzajemny opuścił teren gospodarstwa w dniu 27.11.2019r. W dniu 28.11.2019r. miał lot do Polski.

Do czasu opuszczenia Szwecji nocował w hotelu, za który zapłacił w dniu 28.11.2019r. 149,21 zł.

( dowód: przesłuchanie A. K. k. 306v-308v, dowód płatności k. 15-16, nagrania płyta CD k. 42)

W dniu 10.12.2019r. powód wysłał do pozwanej wiadomość e-mail zatytułowaną „Wypowiedzenie umowy!”. W treści zawarł oświadczenie o rozwiązaniu z pozwaną umowy o pracę na czas określony bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracodawcy. Przyczyną rozwiązania umowy był brak wypłaty wynagrodzenia za miesiąc listopad 2019r. oraz wielokrotne naruszenie jego dóbr osobistych przez przełożonego K. L. (1), który w swoich wypowiedział obrażał powoda używając słów powszechnie uznanych za obelżywe i w dniu 27.11.2019r. wyrzucił go z miejsca zakwaterowania w Szwecji (...) A., K. 3.

( dowód: wydruki k. 22- 25, 58-61)

W dniu 20.01.2020r. pozwana wystawiła powodowi świadectwo pracy, w którym wskazała:

- w punkcie 1, iż umowa trwała od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.

- w punkcie 4a, iż do rozwiązania doszło bez wypowiedzenia przez pracodawcę, naruszenie obowiązków pracowniczych- art. 30 par. 1 pkt. 3 w zw. z art. 52 par. 1 pkt. 1 kp

- w pkt podpunkt 13 „okresy nieskładkowe” wskazano okres od 02.12.2019r. do 13.12.2019r. z kodem 331.

W świadectwie wskazano także, iż powód nie wykorzystał w okresie zatrudnienia urlopu wypoczynkowego. Powód nie otrzymał także ekwiwalentu za urlop.

Pismem z dnia 05.02.2020r. powód wezwał pozwaną do sprostowania świadectwa pracy w następujący sposób:

- w punkcie 1 w miejsce słów „ w okresie od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.” wpisać „ w okresie od 04.10.2019r. do 11.12.2019r.”,

- w punkcie 4 ppkt a w miejsce słów „bez wypowiedzenia przez pracodawcę, naruszenie obowiązków pracowniczych- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 52 par 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks pracy” wpisanie „ bez wypowiedzenia w drodze oświadczenia przez pracownika, ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 55 par. 1 (1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy”,

-w punkcie 6 ppkt 13 w miejsce wyrażenia „ 02.12.2019r.-13.12.2019 kod 331” wpisanie „ 02.12.2019-11.12.2019 kod 331”.

Przesyłka została zwrócona w dniu 03.03.2020r. jako nieodebrana przez adresata.

( dowód: akta (...) świadectwo pracy k 22-23, wezwanie z 05.02.2020r. k. 25, dowód nadania k. 26-27v, przesłuchanie A. K. k. 306v-308v)

Pismem z dnia 15.12.2019r. pozwana złożyła powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z winy pracownika bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pismo nadano 30.12.2019r.

( dowód: rozwiązanie umowy k. k.30-34, 66)

W okresie od 02.12.2019r. do 13.12.2019r. powód przebywał na zwolnieniu lekarskim.

( dowód: akta osobowe- część C- druk ZUS ZLA z 03.12.2019r.)

W listopadzie 2019r., a następnie w lutym, marcu i maju 2020r. pojawiły się na portalu internetowymi niepochlebne, anonimowe opinie na temat pozwanej- (...) M. L. (1). W dniu 27.11.2019r. został umieszczony na portalu G. (...) pierwszy wpis o treści: „Zastraszanie pracowników, gnębienie, poniżanie, mobbing, niewypłacanie wynagrodzenia w terminie, szczątkowe wypłacanie wynagrodzenia na umówię najniższa krajowa w Polsce. Prace poza granicami Polski. Strzeżcie się jak możecie, pracownicy po tygodniu rezygnują ( czyt. Uciekają) z pracy. To nie jest żart ani złośliwa wypowiedź pracownika, tylko opis pracy u pośrednika Polaka j.w. poza granicami kraju. Pracodawca zostanie pociągnięty do odpowiedzialności i głoszony do PIP’u jak i innych instytucji po powrocie do kraju.”

( dowód: wydruki z internetu k. 192, 181-187)

Pismem z dnia 05.12.2019r. pozwana wystosowała do powoda wezwanie do zapłaty na jej rzecz 30 000 zł tytułem zadośćuczynienia za rażące naruszenie dóbr osobistych oraz zaprzestania naruszania dóbr osobistych firmy prowadzonej przez M. L. (1) w postaci rozpowszechniania nieprawdziwych informacji dotyczących firmy pozwanej.

M. L. w ramach prowadzonej działalności wysyłała pracowników do Szwecji do 3 gospodarstw. W gospodarstwie A. S. w okresie jesienno-zimowym (...) pracowały dwie osoby zatrudnione przez pozwaną. W miejscu tym od wiosny powinny być 3 osoby i w grudniu 2019r. pozwana zatrudniła do ww. gospodarstwa dodatkowego pracownika. Osoba ta zgłosiła się z ogłoszenia i pracowała do maja/czerwca 2020r. Na kolejnym gospodarstwie u M. były zatrudnione stałe, pracujące od dłuższego czasu osoby. W trzecim gospodarstwie u J. pozwana nie miała pracowników już od listopada 2019r. Pozwana nie mogła znaleźć do tego miejsca pracowników w związku z tym p.J. zrezygnował z usług pozwanej. Od wiosny 2020r. pozwana nie miała problemu ze znajdowaniem pracowników do gospodarstw.

( dowód: pismo k. 71-72, przesłuchanie M. L. k. 308v- 310v)

W sprawie został dopuszczony dowód z opinii biegłego z zakresu księgowości. Biegły wyliczył, iż rozliczenie wynagrodzenia chorobowego za okres niezdolności do pracy w dniach od 02 do 22 grudnia wykazuje w wersji I należność w kwocie 2293, 66 zł, natomiast w wersji II nadpłatę w kwocie 103,54 zł. W zakresie ekwiwalentu za 5 dni urlopu wypoczynkowego wartość wynosi: w wersji I- 2695,60 zł brutto, w wersji II- 537, 60 zł brutto.

( dowód: opinia biegłego k. 343-347)

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powód A. K. (1) wystąpił przeciwko M. L. z roszczeniami pieniężnymi ( o wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za czas choroby, odszkodowanie na podstawie art. 55 par. 1(1) kp, ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, zadośćuczynienie i odszkodowanie na podstawie przepisów kodeksu cywilnego) oraz z roszczeniem o sprostowanie świadectwa pracy. Jednocześnie, pozwana M. M.-L. wystąpiła z powództwem wzajemnym przeciwko powodowi A. K. o zasądzenie na jej rzecz kwoty 20 000 zł z tytułu naruszenia jej dóbr osobistych.

W pierwszej kolejności zostaną omówione roszczenia dochodzone powództwem głównym. Dowody, na których Sąd oparł się czyniąc ustalenia w sprawie, zostaną omówione przy rozważaniach dotyczących poszczególnych roszczeń. Jedynie w tym miejscu należy wskazać, że Sąd w zakresie wartości należności dochodzonych przez powoda oparł się w całości na wyliczeniach dokonanych przez biegłego w opinii sporządzonej do niniejszej sprawy. Opinia bowiem jest rzetelna a biegły dokładnie przedstawił mechanizm dokonywania wyliczeń. Opinia jest jasna i w pełni odpowiada przedstawionej biegłemu tezie dowodowej.

Powód w złożonym pozwie żądał od pozwanej- powódki wzajemnej wynagrodzenia za pracę za listopad 2019r. Argumentował, iż zgodnie z ustną umową zawartą pomiędzy stronami miał otrzymywać z tytułu pracy 35 zł netto za godzinę pracy. Pozwana zaprzeczyła powyższemu podnosząc, iż pracownik zgodnie z umową miał otrzymywać wynagrodzenie zasadnicze i diety.

Jak wynika z przesłuchania powoda wynagrodzenie miało być wyliczane według stawki w wysokości 35 zł netto oraz ilości przepracowanych godzin. Informację o liczbie godzin pracy pracownik winien był przekazywać pozwanej. Fakt odnotowywania ilości przepracowanych godzin potwierdzili wszyscy świadkowie zatrudnieni u pozwanej w gospodarstwie rolnym w Szwecji jako pracownicy rolni tj. D. K., N. P. i G. S.. Pierwsi dwaj świadkowie zeznali, że przypuszczają, iż godziny były spisywane, aby pozwana mogła rozliczyć się z właściciel gospodarstwa. Jednocześnie N. P. oświadczył, że spisywał godziny dla siebie, a gdy przepracował więcej niż 8 godzin to miał płacone za nadgodziny. Jednocześnie obaj świadkowie nie potrafili wskazać wysokości diet, które według swoich twierdzeń mieli otrzymywać. Dodatkowo, N. P. twierdził, że wynagrodzenie za nadgodziny było różnej wysokości a ustalał je K. L. (1) lub A. S.. Z drugiej strony, świadek G. S. jednoznacznie i jasno zeznał, iż „Umowa o pracę była podpisana z minimalną krajową jako wynagrodzenie. Podejrzewam, że powód miał taką samą umowę. Umowa ustna opiewała na kwotę 35 złotych za godzinę na rękę. W rzeczywistości otrzymywałem wynagrodzenie wg tej stawki 35 złotych na godzinę.” ( k. 248v). Z zeznaniami tego świadka koreluje treść przesłuchania powoda utrzymującego, iż wynagrodzenie miało być naliczane według stawki 35 zł netto za godzinę pracy.

Fakt odnotowywania ilości przepracowanych godzin potwierdził także K. L..

W ocenie Sądu, za wiarygodne należy uznać twierdzenia powoda w omawianym zakresie. Znajdują one potwierdzenie przede wszystkim w zeznaniach świadka G. S., który w przeciwieństwie do D. K. i N. P. nie pracował już u pozwanej w momencie składania zeznań. Nadto, podważają moc zeznań N. P. wyciągi z jego konta zawierające przelewy dokonywane przez pracodawcę na rzecz świadka z tytułu wynagrodzenia za pracę. Świadek ten bowiem zeznał, że otrzymywał oddzielne przelewy z wynagrodzeniem zasadniczym, dietami oraz ewentualnym wynagrodzeniem za pracę w godzinach nadliczbowych (gdy występowało). Natomiast z przedłożonych przelewów wynikają tylko kwoty wynagrodzenia zasadniczego oraz druga wyższa wartość bez wskazania tytułu. Brak jest jednak przelewów z wynagrodzeniem za nadgodziny, które, jak wynika z zeznań świadka miały być przelewane oddzielnie.

W ocenie Sądu, za wiarygodnością przesłuchania A. K. i G. S. w przedmiotowym zakresie przemawia także okoliczność, iż M. M.- L. w swoim przesłuchaniu wskazała, że G. S. płaciła wyższe wynagrodzenie. Dokładnie opisała: „ Jeśli są bardzo dobrzy pracownicy, mają super wykształcenie, to po rozpoczęciu pracy mogliśmy rozmawiać o premii, dodatkowym wynagrodzeniu. Pan S. miał bardzo dobre wykształcenie, był żywieniowcem bydła, wykształcenie rolne, wieloletnie doświadczenie i zaproponowałam mu lepsze wynagrodzenie. Po tygodniu płaciłam mu trochę więcej. Przy rozliczeniu na koniec miesiąca dorzucałam mu z racji wykształcenia. W skład jego wynagrodzenia wchodziło zasadnicze wynagrodzenie, delegacje za każdy dzień w Szwecji oraz jakąś kwotę więcej.” ( k. 308v, 01:13:46-01:17:25). Natomiast G. S., jak wskazano wyżej, twierdził, że miał umówione od początku 35 zł netto za godzinę, jednocześnie jego czas pracy dla pozwanej był krótki ponieważ wyniósł tylko 3 tygodnie. Został bowiem powiadomiony przez K. L., że ma 2 tygodnie na spakowanie się. W związku z tym nie są wiarygodne twierdzenia pozwanej, że G. S. był tak dobrym pracownikiem, że podwyższyła mu pensję i inaczej wynagradzała za pracę niż np. powoda i dodatkowo, jak zeznała, na koniec miesiąca dorzucała mu z racji wykształcenia. Ze świadkiem bowiem, jak wynika z jego zeznań rozwiązano umowę przed zakończeniem jej trwania a w bardzo krótkim czasie po rozpoczęciu. Łącznie czas zatrudnienia wyniósł 3 tygodnie. Trudno w związku z tym mówić o tym, aby pozwana mogła systematycznie „ dorzucać” świadkowi dodatkowe wynagrodzenie na koniec miesiąca.

W tym miejscu należy wskazać, iż „W postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy z powództwa pracownika o wynagrodzenie za godziny nadliczbowe obowiązuje ogólna reguła procesu, że powód powinien udowadniać słuszność swych twierdzeń w zakresie zgłoszonego żądania, z tą jedynie modyfikacją, iż niewywiązywanie się przez pracodawcę z obowiązku rzetelnego prowadzenia ewidencji czasu pracy, powoduje dla niego niekorzystne skutki procesowe wówczas, gdy pracownik udowodni swoje twierdzenia przy pomocy innych środków dowodowych niż dokumentacja dotycząca czasu pracy” (por. Wyrok SN z dnia 9 lipca 2009 r. II PK 34/09). Przenosząc powyższą tezę na okoliczności przedmiotowej sprawy należy wskazać, że pracodawca nie przedłożył ewidencji czasu pracy, list obecności, rzetelnych dokumentów, z których wynikałyby należności pracownicze powoda zaspokojone przez pozwaną. Wręcz przeciwnie, na zarządzenie Sądu, strona pozwana przedłożyła dokumenty zawierające przelewy i rozliczenie należności powoda za pracę ( k. 332-339 i 177-180). Na karcie 180 znajduje się lista płac za grudzień 2019r. z wyliczonym na rzecz A. K. wynagrodzeniem chorobowym i dopiskiem w ostatniej rubryce „ przelew” . Nie mniej jednak żaden przelew na wskazaną kwotę 763,10 zł nie został dokonany.

Reasumując, Sąd przyjął, iż wynagrodzenie powoda winno być liczone według stawki 35 zł netto i z uwzględnieniem, że powód przepracował wskazane 253 godziny. Ilość przepracowanego czasu wynika bowiem z przedłożonych przez powoda zapisów ilości godzin pracy oraz z przesłuchania powoda. Zapisy bowiem obejmują czas do 24.11.2019r. , a jak zeznał m.in. N. P. np. w dniu 27.11.2019r. zarówno świadek jak i powód nadal pracowali. Świadkowie- pracownicy rolni zeznali zresztą, że praca miała miejsce każdego dnia.

Jednocześnie, Sąd uwzględnił, fakt uiszczenia na rzecz powoda kwoty 1673,78 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego za listopad ( przelew pocztowy z 10.12.2019r. k. 336).

Sąd dokonując wyliczeń uznał także, iż powód w dniu 09.11.2019r. otrzymał zaliczkę tytułem wynagrodzenia za pracę w wysokości 2000 koron szwedzkich. Wskazują na to zarówno wydruki wiadomości sms z dnia 09.11.2019r. ( k. 96) oraz zeznania pozwanej-powódki wzajemnej, które w tym zakresie i przy uwzględnieniu powyższych wiadomości sms, są wiarygodne. Wynika z nich, iż powód podczas pobytu w Szwecji otrzymał w dniu 09.11.2019r. kwotę 2000 SEK tytułem zaliczki. W związku z tym, że powód nie kwestionował wysokości wynagrodzenia za październik należało przyjąć, iż przedmiotowa zaliczka stanowi część należności za miesiąc listopad 2019r. Należy podkreślić, iż dokonując założeń do opinii biegłego Sąd przyjął, iż za październik 2019r. powód otrzymał wynagrodzenie w wysokości 7062,33 zł. Na kwotę tę składają się: 5096 zł ( przelew za październik 2019r. k. 333), 1466,33 zł ( przelew płacy zasadniczej za październik 2019r. k.335), 500 zł ( przelew tytułem zaliczki na poczet października 2019r. k.338). Odnośnie kwoty 1102,67 zł ( k. 334) strona pozwana nie wskazała tytułem jakiej należności uiściła tę kwotę i nie udowadniała ewentualnego tytułu płatności, co pozwoliłoby Sądowi na dokonanie innych ustaleń w sprawie, w tym zaliczenie jej na poczet wynagrodzenia za listopad. Dlatego też, Sąd uznał, iż tylko kwotę 2000 SEK należy uwzględnić jako otrzymaną tytułem wynagrodzenia za listopad 2019r.

W tym celu Sąd dokonał przeliczenia kwoty 2000 SEK na złotówki wg średniego kursu z dnia 08.11.2019r. zgodnie z danymi zawartymi na stronie https://www.money.pl/pieniadze/nbparch/srednie/?symbol=SEK.n- według zestawienia: 217/A/NBP/2019 2019-11-08 0,3991.

W związku z tym, na podstawie art. 80 kp, Sąd w punkcie I wyroku, zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6383,02 zł netto tytułem wynagrodzenia za pracę za listopad 2019r.

Kolejnym zgłoszonym przez A. K. roszczeniem jest wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby do 13.12.2019r. Jak wynika z druku ZUS ZLA powód

w okresie od 02.12.2019r. do 13.12.2019r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. Z przedłożonych przez pozwaną dokumentów płacowych wynika, iż za okres zwolnienia pracodawca naliczył wynagrodzenie chorobowe w wysokości 621.24 zł ( k. 180). Nie mniej jednak, brak jest dowodu w sprawie, zaproponowanego przez pracodawcę, o czym także pisano powyżej, celem wykazania uiszczenia wynagrodzenia chorobowego.

Zgodnie bowiem z art. 92 § 1 pkt.1 kp za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu.

Przyjmując, iż wynagrodzenie powoda wyliczane winno być w oparciu o stawkę 35 zł za godzinę oraz z uwagi, iż powód nie kwestionował wysokości przyjętego w tezie dowodowej do biegłego wynagrodzenia za pracę za październik 2019r., Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego celem wyliczenia należnego A. K. wynagrodzenia chorobowego ( wersja I wyliczeń biegłego). Biegły w sporządzonej opinii ustalił, iż wynagrodzenie za okres choroby wynosi 2914,90 zł brutto za okres od 02 do 11.12.2021r. biegły pomniejszył wynagrodzenie o kwotę 621,24 zł brutto z tytułu, jak przyjął, wypłaconego przez pracodawcę wynagrodzenia chorobowego za grudzień. Nie mniej jednak, w aktach sprawy brak jest dokumenty potwierdzającego wypłatę powyższej kwoty na rzecz pracownika, czy to przelewem na konto, przelewem pocztowym lub gotówką. Pomimo tego, iż na liście płac znajdującej się na k. 180 akt dopisano, iż należność miała być uiszczona przelewem. Dlatego też, zdaniem Sądu, brak jest podstaw do obniżenia wyliczonego przez biegłego wynagrodzenia chorobowego o kwotę 621,24 zł.

W tym miejscu należy odnieść się do kolejnej kwestii będącej przedmiotem roszczenia powoda A. K., a istotnej w kontekście wyliczenia należności z tytułu wynagrodzenia chorobowego powoda. Konkretnie okresu za jaki przysługuje. Pracownik żądał bowiem sprostowania świadectwa pracy m.in. w zakresie punktu 1 dotyczącego okresu zatrudnienia w ten sposób, iż w miejsce słów „ w okresie od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.” wpisać „ w okresie od 04.10.2019r. do 11.12.2019r.”. Świadectwo pracy zostało wystawione 20.01.2020r. Pismem z dnia 05.02.2020r. nadanym przez powoda w dniu 05.02.2020r. A.K. zwrócił się o sprostowanie świadectwa pracy.

Istotną kwestią jest w tym zakresie termin rozwiązania umowy o pracę. Powód złożył bowiem pozwanej w dniu 10.12.2020r. oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę. Świadczą o tym dołączone do akt: wiadomość mailowa wysłana przez powoda do pozwanej ( k. 61), odpowiedź sms pozwanej do pracownika ( k. 62-65) oraz potwierdzenie nadania rozwiązania umowy o pracę z dnia 10.12.2019r. listem poleconym ( k. 58-60). Oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało doręczone pracodawcy w drodze mailowej dnia 10.12.2019r. Potwierdzają to w swoich zeznaniach obie strony. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 16.3.1995 r. ( I PRN 2/95, OSNAPiUS 1995, Nr 18, poz. 229) oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia jest złożone pracownikowi z chwilą, gdy doszło do niego w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią, chociaż tego nie uczynił (art. 61 KC w zw. z art. 300 KP). W uchwale SN z 6.10.1998 r. (III ZP 31/98, OSNAPiUS 1998, Nr 23, poz. 685) Sąd Najwyższy orzekł jak w powołanym wyżej wyroku z 16.3.1995 r. (I PRN 2/95), że oświadczenie woli pracodawcy wywiera – bez względu na datę jego podjęcia – skutek w dacie umożliwienia adresatowi przez nadawcę zaznajomienia się z treścią tego oświadczenia. Jakkolwiek wskazane judykaty odnoszą się do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę, nie mniej jednak zasada związana ze skutecznością i terminem doręczenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę ma odniesienie także do rozwiązania umowy w trybie art. 55par. 1 (1) kp. Tym samym należy uznać, iż powód skutecznie złożył oświadczenie woli o zakończeniu stosunku pracy w powyższym trybie w dniu 10.12.2019r.

Powyższe rozważania mają znaczenie dla ustalenia prawa pracownika do wynagrodzenia chorobowego. Powód bowiem dochodzi tej należności za okres od 02.12.2019r. do 13.12.2019r. W ocenie Sądu, z uwagi iż powód nie otrzymał przedmiotowego wynagrodzenia, co wykazano powyżej, jest ono co do zasady należne, nie mniej jednak w mniejszej wysokości tj. za okres do 10.12.2019r. Wówczas faktycznie nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę dokonane przez powoda. Sąd w zakresie wysokości omawianego wynagrodzenia uwzględnił wyliczenia dokonane przez biegłego, z tym jednakże, iż zostały one pomniejszone o należność za jeden dzień tj. 11.12.2019r. ( biegły dokonywał wyliczenia wynagrodzenia chorobowego do dnia 11.12.2019r.). Jednocześnie przyjmując, iż należności powoda winny być liczone w oparciu o stawkę godzinową, należało przyjąć za podstawę wyliczenia wynagrodzenia uzyskane przez powoda w październiku zgodnie z przelewami, których potwierdzenia znajdują się w aktach sprawy, oraz za listopad liczone w stawce 35 zł netto za godzinę. Dlatego też, w oparciu o wskazany art. 92 par. 1 pkt. 1 kp, zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1 937,01 zł netto tytułem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11.01.2020r. do dnia zapłaty ( punkt III wyroku). Biorąc pod uwagę, iż powód wskazywał, iż dochodzi kwot netto Sąd dokonał przeliczenia kwoty 2623,41 zł brutto wynikającej z opinii na kwotę netto. Ustalona wartość wyniosła 1937,01 zł netto (https://wynagrodzenia.pl/kalkulator-wynagrodzen/przelicz-ponownie).

Kolejnym roszczeniem z jakim wystąpił powód to żądanie zapłaty odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. W piśmie rozwiązującym umowę A.K. wskazał, iż przyczyną rozwiązania umowy jest brak wypłaty wynagrodzenia za miesiąc listopad 2019r. oraz wielokrotne naruszenie jego dóbr osobistych przez przełożonego K. L. (1), który w swoich wypowiedziach obrażał powoda używając słów powszechnie uznanych za obelżywe i w dniu 27.11.2019r. wyrzucił go z miejsca zakwaterowania w Szwecji (...) A., K. 3.

Zgodnie z art. 55 par. 1 (1) kp pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. § 2 art. 55 kp przewiduje, iż oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Przepis art. 52 § 2 stosuje się odpowiednio.

Przez zwrot „ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika” „trzeba rozumieć przypadek naruszenia przez pracodawcę w istotny sposób i w znacznej mierze uprawnień pracownika. Czynnik istotności i znaczności musi być oceniany stosownie do okoliczności konkretnego przypadku. Rzeczą dyskusyjną jest, czy po stronie pracodawcy musi zachodzić wina, czy też możliwość rozwiązania w ten sposób umowy przez pracownika należy traktować jako możność odstąpienia od kontynuowania umowy w przypadku niewywiązywania się pracodawcy w istotny sposób ze swych obowiązków. Ostatnio zapadłe orzeczenie wskazuje na winę umyślną lub rażące niedbalstwo pracodawcy jako przesłankę możliwości rozwiązania umowy bez wypowiedzenia przez pracownika oraz stwierdza w sposób kategoryczny, że pracodawca, który nie wypłaca pracownikowi w terminie całości wynagrodzenia, ciężko narusza swój podstawowy obowiązek z winy umyślnej, choćby z przyczyn niezawinionych nie uzyskał środków finansowych na wynagrodzenia (wyr. SN z 4.4.2000 r., I PKN 516/99, OSNAPiUS 2001, Nr 16, poz. 516). Nieco łagodniej zostało to ujęte w wyr. SN z 8.8.2006 r. (I PK 54/06, OSNP 2007, Nr 15–16, poz. 219), że pracodawca niewypłacający pracownikowi bez usprawiedliwionej przyczyny części wynagrodzenia w sposób ciężki narusza swoje podstawowe obowiązki (art. 55 § 1 ¹ KP), a więc wskazuje na brak usprawiedliwienia. Jednocześnie SN wyjaśnił, że naruszenie to następuje co miesiąc w terminie płatności (art. 85 § 1 KP) i od dowiedzenia się o tym przez pracownika należy liczyć termin jednego miesiąca (art. 55 § 2 w zw. z art. 52 § 2 KP) z częściowo aprobującą glosą A. Musiały (MoP 2008, Nr 4, s. 217). Podobnie ciężkie naruszenie stanowi nieopłacenie przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne (wyr. SN z 18.3.2014 r., II PK 176/13, OSNP 2015, Nr 7, poz. 89). Bezzasadne odsunięcie pracownika od wykonywania pracy, zwłaszcza powodujące utratę wyższego wynagrodzenia, może stanowić podstawę rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 55 § 1 ¹ (wyr. SN z 20.9.2013 r., II PK 6/13, OSNP 2014, Nr 6, poz. 81)”.( W. Muszalski, K. Walczak (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 13, Warszawa 2021, Legalis).

W okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości Sądu fakt, iż M. L. nie uiściła całej należności powoda za listopad 2019r. Owszem w dniu 10.12.2019r. dokonała przelewu płacy zasadniczej za ten miesiąc. Nie mniej jednak należność powoda za pracę była wyższa niż przelana wartość. Potwierdzeniem faktu, iż pozwana nie rozliczyła się w całości z wynagrodzenia pracownika, jest mms ( k. 62 i k.65), w którym pozwana wprost wskazuje, iż nie doszło do ostatecznego rozliczenia się stron. Należy zauważyć, że korespondencja ta jest kontynuacją wiadomości z 10.12.2019r. związanych z rozwiązaniem umowy przez powoda i reakcją na to pracodawcy.

Dodatkowo trzeba wskazać, że zgodnie z „ Informacją o warunkach zatrudnienia” z dnia 04.10.2019r. płatność wynagrodzenia miała nastąpić raz w miesiącu, z dołu, ostatniego dnia miesiąca za przepracowany miesiąc. Natomiast, jak wynika z dowodu przelewu dołączonego do akt sprawy, wynagrodzenie zasadnicze za listopad zostało uiszczone dopiero przelewem z dnia 10.12.2019r. Tym samym nastąpiło to już po ustalonym terminie płatności.

Co istotne w tym kontekście, pracodawca, który ma obowiązek rzetelnego prowadzenia dokumentacji pracowniczej, jak wynika z okoliczności sprawy, nie wywiązał się z tej powinności i nie przedstawił Sądowi dokumentacji, z której wynikałoby, że wypłacił powodowi wynagrodzenie za listopad 2019r. w całości. Przedmiotowa kwestia została omówiona dokładnie w związku z roszczeniem powoda o wynagrodzenie za pracę za miesiąc listopad 2019r. Należy zwrócić uwagę, ż pozwana twierdziła, iż powód miał otrzymywać wynagrodzenie według najniższej krajowej oraz diety. Nie przedłożyła jednak dowodów potwierdzających uiszczenie przez nią kwot należnych powodowi za przedmiotowy miesiąc poza wynagrodzeniem zasadniczym. Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach A.K., który stwierdził, że nie otrzymał należnego mu wynagrodzenia za wskazany miesiąc.

Dlatego też, uwzględniając przytoczone orzecznictwo, zaniedbanie w zakresie dokonania wypłaty wynagrodzenia na rzecz pracownika stanowi o ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracodawcy i uprawnia pracownika do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia i dochodzenia wynagrodzenia.

Strona pozwana przedłożyła do akt sprawy zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu powoda z 02.04.2020r., w którym wskazano, iż wynagrodzenie zasadnicze powoda wyniosło 1466,33 z netto ( 1956,52 zł brutto). Biorąc pod uwagę, iż jak wynika z ustaleń Sądu, wynagrodzenie A.K. kształtowało się według liczby przepracowanych godzin przemnożonych przez stawkę za 1 godzinę takie też wynagrodzenie należało przyjąć przy obliczaniu odszkodowania. Zgodnie z opinią biegłego sporządzoną w sprawie, wynagrodzenie netto za październik 2019r. wyniosło 7062,33 zł ( 9889,13 zł brutto), a za listopad : od 01 do 27 listopada- 8855 zł netto ( 12 430,61 zł brutto), od 28 do 30 listopada – 236,80 zł brutto ( 168,67 zł netto). Na tej podstawie Sąd ustalił, iż wynagrodzenie powoda netto za 1 miesiąc wynosi 10 150,97 zł ( za 2 tygodnie jest to kwota 5075,48 zł). W związku z tym, iż umowa łącząca strony zawarta została na okres od 04.10.2019r. do 05.08.2020r. , jednak powód określił, iż dochodzi odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni, za taki też okres przyznano odszkodowanie. Wysokość odszkodowania przyznano w kwocie żądanej przez powoda tj. 4000 zł netto albowiem kwota ta nie przekracza wartości wyliczonej według zasad określonych w art. 55 par. 1 (1) kp w zw. z art. 36 par. 1 pkt 2 kp ( punkt IV wyroku).

W tym miejscu należy zauważyć, iż w piśmie z dnia 10.12.2019r. powód zarzucił wielokrotne naruszenie jego dóbr osobistych przez przełożonego K. L. (1), który w swoich wypowiedziach obrażał powoda używając słów powszechnie uznanych za obelżywe i w dniu 27.11.2019r. wyrzucił go z miejsca zakwaterowania w Szwecji (...) A., K. 3. Odnośnie zarzutu wyrzucenia powoda z miejsca zakwaterowania kwestia ta zostanie omówiona przy rozważaniach dotyczących żądania powoda w zakresie zadośćuczynienia. Natomiast odnośnie powołania się przez A. K. na wielokrotne naruszenie jego dóbr osobistych przez przełożonego K. L. (1), który w swoich wypowiedziach obrażał powoda używając słów powszechnie uznanych za obelżywe należy zauważyć co następuje. W zasadzie jedynie świadek G. S. w swoich zeznaniach wskazał, że K. L. kierował do pracowników rolnych wyzwiska. Jednakże ani ten świadek, ani powód nie wskazali jakie miały być kierowane wobec powoda słowa obraźliwe uzasadniające zarzut postawiony w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę. Również powód nie wskazał na okoliczności kierowania wobec niego takich słów, nie podał jakie sformułowania miały być używane. Dlatego też już tyko z przytoczonych przyczyn, zarzut ten w ocenie Sądu nie może być uznany za udowodniony, a tym samym uzasadniający rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 55 par. 1 (1) kp.

W ramach wytoczonego powództwa, powód żądał także zasądzenia na jego rzecz od pracodawcy ekwiwalentu za 5 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Jak wskazuje art. 171 § 1 kp w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Z treści świadectwa pracy wystawionego przez pozwaną powodowi wynika, iż powód nie wykorzystał w okresie pracy urlopu wypoczynkowego. Fakt ten potwierdził także podczas przesłuchania A.K.. Powód nie kwestionował także treści świadectwa pracy w przedmiotowym zakresie. Tym samym, biorąc pod uwagę, iż pozwana nie przedłożyła dokumentów i nie przedstawiła dowodów na wykazanie, iż wypłaciła pracownikowi ekwiwalent za urlop, bądź skorzystał ona z urlopu wypoczynkowego należało zgodzić się z żądaniem powoda w tym zakresie. Dlatego też, Sąd uwzględnił powyższe roszczenie i w oparciu o opinię biegłego przyznał zgodnie z wnioskiem pozwu ekwiwalent za 5 dni niewykorzystanego urlopu. Należy uwzględnić fakt, iż powód w pozwie jako żądaną kwotę wskazał 1900 zł. W uzasadnieniu pozwu podniósł, iż wartość ta wyliczona jest proporcjonalnie do zarobków. Natomiast zarobki swoje określał w kwotach netto. W związku z tym 1900 zł stanowi kwotę netto. Po przeliczeniu wyliczonej przez biegłego kwoty 2695,60 zł brutto (https://wynagrodzenia.pl/kalkulator-wynagrodzen/przelicz-ponownie) wynosi ona 1987,70 zł netto. Dlatego też, Sąd w punkcie V wyroku zasądził od pozwanej na rzecz A.K. dochodzoną kwotę 1900 zł netto w oparciu o art. 171 par. 1 kp.

Powód wniósł także o sprostowanie świadectwa pracy wystawionego przez pracodawcę.

Zgodnie z art. 97 § 21 kp Pracownik może w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. W przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy wnosi się do sądu pracy.

Powód wniósł o sprostowanie świadectwa w zakresie trzech punktów:

- w punkcie 1 w miejsce słów „ w okresie od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.” wpisać „ w okresie od 04.10.2019r. do 11.12.2019r.”,

- w punkcie 4 ppkt a w miejsce słów „bez wypowiedzenia przez pracodawcę, naruszenie obowiązków pracowniczych- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 52 par 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks pracy” wpisanie „ bez wypowiedzenia w drodze oświadczenia przez pracownika, ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 55 par. 1 (1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy”,

-w punkcie 6 ppkt 13 w miejsce wyrażenia „ 02.12.2019r.-13.12.2019 kod 331” wpisanie „ 02.12.2019-11.12.2019 kod 331”.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż pismem z dnia 05.02.2020r. zwrócił się do pozwanej- powódki wzajemnej o sprostowanie świadectwa pracy z dnia 20.01.2020r. we wskazywanym obecnie zakresie. Zwrot przesyłki z uwagi na jej awizowanie nastąpił z dniem 03.03.2020r. Z uwagi na brak zadośćuczynienia powyższemu wnioskowi ze strony pracodawcy, powód złożył stosowny w tym zakresie pozew w dniu 17.03.2020r. Tym samym zadośćuczynił terminom przewidzianym w cytowanym przepisie.

Powód żądał wpisania w punkcie 1 świadectwa pracy, w zakresie okresu trwania umowy o pracę, w miejsce słów „w okresie od 04.10.2019r. do 10.01.2020r.” słów „ w okresie od 04.10.2019r. do 11.12.2019r.” Jak wynika z poczynionych w sprawie ustaleń powód dokonał rozwiązania umowy o pracę z dniem 10.12.2019r. Tym samym jego stosunek pracy ustał z dniem, w którym dostarczył w sposób skuteczny pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę. W związku z tym, iż nastąpiło to drogą mailową w dniu 10.12.2019r. z tym dniem należało uznać, iż doszło do rozwiązania umowy. Przedmiotowy problem został omówiono w kontekście przyznania powodowi wynagrodzenia chorobowego. Zachodziła bowiem wówczas potrzeba rozważenia i ustalenia do kiedy należy wyliczyć pracownikowi ewentualne wynagrodzenie chorobowe. Tym samym, Sąd ustalił w oparciu o wskazane tamże dowody, iż stosunek pracy ustał z dniem 10.12.2019r. Dlatego też dokonano sprostowania we wskazanym punkcie świadectwa pracy, jednakże jako dzień zakończenia stosunku pracy należało wpisać dzień 10.12.2019r.

Podobnie kształtuje się sytuacja w zakresie sprostowania w punkcie 6 ppkt 13 poprzez wpisanie w miejsce wyrażenia „ 02.12.2019r.-13.12.2019 kod 331” wyrażenia „ 02.12.2019-11.12.2019 kod 331”. W punkcie tym pracodawca winien umieścić informację o okresach nieskładkowych przypadających w okresie zatrudnienia ustalonym w ust. 1. Powód od 02.12.2019r. korzystał ze zwolnienia lekarskiego, które było wystawione do 13.12.2019r. Natomiast okres jego zatrudniony kończył się w dniu 10.12.2019r. a więc ten dzień winien być wpisany jako ostatni dzień okresu niezdolności do pracy przypadającej w czasie zatrudnienia powoda u pozwanej. W związku z tym, sprostowano wskazany punkt w ten sposób, iż Sąd nakazał wpisanie wyrażenia „02.12.2019r.-10.12.2019 kod 331” jako odpowiadający okresom nieskładkowym przypadającym w okresie zatrudnienia.

Powód żądał również sprostowania świadectwa pracy w punkcie 4 ppkt w ten sposób, aby w miejsce słów „bez wypowiedzenia przez pracodawcę, naruszenie obowiązków pracowniczych- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 52 par 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks pracy” wpisać „ bez wypowiedzenia w drodze oświadczenia przez pracownika, ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika- art. 30 par. 1 pkt. 3 w związku z art. 55 par. 1 (1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy”.

Sąd uznał za zasadne uwzględnienie powództwa w tym zakresie. Powód bowiem w pozwie złożonym w dniu 03.02.2020r. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. W wyniku ustalenia okoliczności niezbędnych do rozstrzygnięcia tego roszczenia Sąd stwierdził, iż powód dokonał w dniu 10.12.2019r. rozwiązania umowy o pracę z winy pracodawcy bez wypowiedzenia. Złożył bowiem pracodawcy stosowne oświadczenie przesyłając wiadomość e-mail zawierającą rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 55 par. 1(1) k.p. Świadectwo pracy natomiast stanowi dokument stwierdzający fakty podlegające ujawnieniu w świadectwie, a dotyczące istniejącego między stronami stosunku pracy. Faktem takim jest m.in. tryb rozwiązania umowy o pracę. W związku z tym, jeżeli pracownik złoży pracodawcy skutecznie oświadczenie w oparciu o art. 55 par. 1(1) kp pracodawca nie może odmówić wpisania takiego sposobu rozwiązania umowy o pracę do świadectwa pracy. Oczywistym jest, że pracodawcy przysługuje ewentualne prawo do dochodzenia odszkodowania i w razie pozytywnego wyniku postępowania sądowego istnieją podstawy do uzupełnienia świadectwa pracy.

Dlatego też, Sąd uznał wniosek A.K. dotyczący sprostowania świadectwa pracy za uzasadniony we wskazanych zakresie i nakazał dokonanie stosownego sprostowania świadectwa pracy ( punkt VI wyroku). Rozważania w omawianym zakresie zostały dokonane w oparciu o przedłożoną do akt dokumentację pracowniczą, w tym oświadczenia stron składane wzajemnie w zakresie rozwiązania umowy o pracę, pisemne żądanie sprostowania świadectwa pracy, dowody nadania przesyłek listowych, zaświadczenie lekarskie z dnia 03.12.2019r.

Powód wniósł także o zasądzenie na jego rzecz kwoty 5000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powoda w związku z wyrzuceniem go z pracy w dniu 27.11.2019r. z wyzwiskami ze strony pracodawcy i pozostawieniem bez dachu nad głową i środków do życia w Szwecji oraz 296 zł tytułem odszkodowania w związku z koniecznością wynajęcia przez powoda mieszkania w dniach 27.11.2019r. i 28.11.2019r. w Szwecji.

W ocenie Sądu powyższe roszczenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Jak wynika z okoliczności sprawy, w dniu 27.11.2019r. doszło do scysji pomiędzy A.K. a K. L. ( mężem pozwanej- powódki wzajemnej). W wyniku dyskusji K. L. oświadczył powodowi, aby do dnia następnego rano tj. do godz. 9:00 A.K. opuścił gospodarstwo, w którym wykonywana była praca. Z kolei z zeznań N. P. wynika, iż został poproszony przez A. K. o odwiezienie w dniu 27.11.2019r. na lotnisko, ale po drodze powód zmienił zdanie i poprosił o odwiezienie do hostelu. Są to okoliczności bezsporne w sprawie, jak również fakt, iż powód w związku z zaistniałą sytuacją nie skontaktował się z M. L. ani 27.11.2019r., ani 28.11.2019r. Powód upatruje swoich roszczeń w zakresie zadośćuczynienia i odszkodowania z faktu wyrzucenia go z pracy w dniu 27.11.2019r., wyzwiskami ze strony pracodawcy i pozostawienia bez dachu nad głową i środków do życia w Szwecji. Zdaniem Sądu, nie można uznać, aby taka sytuacja miała w rzeczywistości miejsce. Bez wątpienia, jak wspomniano, doszło do rozmowy pomiędzy powodem a K. L.. W związku z tym, A.K. opuścił gospodarstwo w dniu 27.11.2019r. Powód w toku postępowania, stał na stanowisku, iż K. L. (1) był reprezentantem pozwanej w Szwecji. Stanowisko to w części znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadków np. G. S., N. P.. Jednakże należy zauważyć, iż świadkowie określali w jakim zakresie dokonywali ustaleń w kwestiach pracowniczych z mężem pozwanej. Były to: terminy urlopów, czy ewentualne zaliczki z tytułu wynagrodzenia. Nie mniej jednak wszystkie te sprawy były przekazywane także do wiadomości pozwanej i jej ewentualnej decyzji np. co do przelewów zaliczek. Brak jest jednak podstaw do uznania, że również w zakresie rozwiązania umowy o pracę K. L. miał prawo podejmowania decyzji bez konsultacji z pozwaną. Sam powód powoływał się na okoliczność wcześniejszej sytuacji gdy K. L. chciał, aby powód odszedł lecz ten skontaktował się pozwaną, która ustaliła z K. L., aby powoda pozostawić w miejscu pracy. Zdaniem Sądu, nie można uznać, iż w dniu 27.11.2019r. K. L. wykonywał czynności z zakresu łączącego powoda z pozwaną stosunku pracy. Powód zapewne mógł ewentualną kwestie swojego opuszczenia gospodarstwa skonsultować z M. L. jak miało to miejsce już we wcześniejszym okresie. Nie zadzwonił jednak do pracodawcy lub w inny sposób nie starał się nawiązać z nią kontaktu. Ponadto, jak wynika z nagrania dołączonego do pozwu, nagranie to zawiera fragment dłuższej sytuacji, co do której brak rzetelnych informacji o jej przebiegu. Nadto, bez wątpienia zachowanie powoda w trakcie nagrywanej rozmowy nie może być ocenione jako adekwatne do całego zdarzenia, albowiem A.K. wiedział, że dokonuje nagrania. Nie można także uznać, aby z wyrwanej części rozmowy, sytuacji można było ustalić jej rzeczywisty, całościowy przebieg, a przede wszystkim fakt, że tylko K. L. używał wyzwisk w stosunku do powoda. Nie może uciec z pola widzenia okoliczność oczywista, że rozmowy te odbywały się w męskim towarzystwie i generalnie słowa o charakterze niecenzuralnym w takich dyskusjach występują stosunkowo często. Natomiast, z okoliczności, na które wskazuje A.K. nie wynika, aby M. L. zwracała się w stosunku do niego w sposób wulgarny i wyrzuciła go z pracy w dniu 27.11.2019r. Należy w tym miejscu podkreślić, że sam powód zdarzenia z dnia 27.11.2019r. nie potraktował jako wyrzucenia z pracy co oznaczałoby zakończenie stosunku pracy. Bowiem nadal uważał siebie za pracownika pozwanej i przedłożył jej zaświadczenie o niezdolności do pracy, które zostało przez pracodawczynię przyjęte, a w dniu 10.12.2019r. sam złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę. Również pozwana nie traktowała zdarzenia z 27.11.2019r. jako zakończenia stosunku pracy przyjmując dokumenty od powoda w późniejszym okresie i dokonując sama rozwiązania umowy o pracę z powodem pismem z dnia 15.12.2019r. Tym samym, w ocenie Sądu, brak jest podstaw do uznania, iż doszło do naruszenie dóbr osobistych przez pozwaną w stosunku do powoda. Dlatego też, roszczenie podlega oddaleniu ( art. 23 kc w zw. z art. 448 kc w zw. z art. 300 kp) o czym orzeczono w punkcie VIII wyroku.

W tym kontekście nie jest zasadne również roszczenie powoda w zakresie zapłaty na jego rzecz kwoty 296 zł tytułem odszkodowania w związku z koniecznością wynajęcia przez powoda mieszkania w dniach 27.11.2019r. i 28.11.2019r. w Szwecji. Z przedstawionych przez strony okoliczności wynika, iż do scysji pomiędzy powodem a K. L. doszło 27.11.2019r. Pozwana nie została o tym fakcie powiadomiona 27.11.2019r. Jednocześnie, na co zwrócono uwagę powyżej, z przedstawionego nagrania rozmowy wynika, że powód mógł pozostać na terenie gospodarstwa do następnego dnia zgodnie z oświadczeniem K.L., niezależnie od tego czy K.L. w ogóle był uprawniony do podejmowania takiej decyzji wobec powoda. Bowiem, w ocenie Sądu, mąż powódki nie mógł w rzeczywistości polecić pracownikowi pozwanej opuszczenia gospodarstwa. Takie polecenie mogło być jedynie wydane przez pozwaną. Dlatego też powód winien był skontaktować się z M. L. celem ustalenia swojej sytuacji, czego nie uczynił. Jednocześnie, jak zeznał N. P. i M. L., powód poprosił świadka o odwiezienie. Najpierw chciał jechać na lotnisko, a następnie prosił o zawiezienie do hostelu gdzie według stanowiska A.K. miał przebywać dwa dni. Powód nie musiał opuszczać gospodarstwa w dniu 27.11.2019r., nie miał także potrzeby wynajmowania pokoju w hostelu. Dlatego też, jego roszczenie w powyższym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu o czym orzeczono w punkcie VIII wyroku w oparciu o art. 415 kc w zw. z art. 300 kp.

Dokonując rozstrzygnięcia kosztów procesu w zakresie roszczeń pieniężnych wynikających z pierwotniej sprawy (...), Sąd oparł się na przepisie art. 100 kpc, a tym samym koszty zostały stosunkowo rozdzielone. Łącznie powód A. K. żądał kwoty 22 184,30 zł. Ostatecznie Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanej kwotę 14.220,03 zł. W części bowiem nastąpiło oddalenie powództwa. Na rozliczane koszty składały się opłata od pozwu oraz koszty pełnomocnictwa. Opłata wynosiła przy wartości przedmiotu sporu 22 185 zł- 1110 zł ( art. 13 ust. 2 USTAWA z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). W zakresie wynagrodzenia pełnomocnika Sąd przyjął, w tym z uwagi na wartość roszczeń, kwoty wynagrodzeń:

- 180 zł w związku z dochodzonym odszkodowaniem na podstawie art. 55 par. 1 (1) kp ( par. 9 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) ,

- 2700 zł w związku z dochodzonym wynagrodzeniem za pracę, wynagrodzeniem chorobowym i ekwiwalentami za urlop ( par. 9 ust. 1 pkt. 2 w zw. z par. 2 pkt 5 rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) ,

- 1800 zł w związku z zadośćuczynieniem i odszkodowaniem w kwocie 296 zł ( par. 2 pkt. 4 rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.).

Uwzględniając wartość pierwotnie dochodzonych roszczeń przez powoda ( 22 185 zł) oraz wartość kwoty zasądzonej ( 14 220,03) należało skonstatować, iż powód wygrał co do 64 %. Koszty procesu jakie w tym zakresie poniosły strony to koszty zastępstwa procesowego wyliczone jak powyżej na łączną kwotę 4680 zł. Uwzględniając, iż powód wygrał co do 64 % należy mu się od strony pozwanej kwota 2995,2 zł tytułem kosztów zastępstwa. Natomiast stronie pozwanej przysługuje od powoda zwrot kosztów zastępstwa w wysokości 1684,80 zł ( 4680 zł razy 32%). Tym samym należało stosunkowo rozdzielając koszty zasądzić od pozwanej na rzecz powoda różnicę w wysokości 1310,40 zł. O powyższym orzeczono w punkcie VI wyroku.

Oddzielnie Sąd dokonał rozliczenia kosztów w zakresie roszczenia o sprostowanie świadectwa pracy. Jak wynika z poczynionych ustaleń roszczenia w tym zakresie zostały uwzględnione co do zasady. Jedynie w zakresie ustalenia końcowej daty zakończenia stosunku pracy Sąd uznał, iż jest to data 10.12.2019r. Dlatego też Sąd w oparciu o art. 100 kpc w zw. z par. 9 ust 1 pkt 3 rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstw procesowego ( pkt IX wyroku).

W niniejszej sprawie został złożony także pozew wzajemny przez M. L.. W ocenie Sądu, roszczenie to nie zasługuje na uwzględnienie.

Jakkolwiek oczywistym jest prawo podmiotu gospodarczego do dochodzenia ochrony swoich dóbr osobistych na podstawie przepisów kodeksu cywilnego to w niniejszej sprawie roszczenie powyższe jawi się jako nieuzasadnione.

Oceniając argumenty powódki wzajemnej należy wskazać co następuje. Powódka wzajemna upatruje naruszenia swoich dóbr osobistych ( wskazano na jedno dobro- tj. dobre imię powódki wzajemnej) w fakcie poinformowania właścicielki hostelu, w którym zatrzymał się pozwany wzajemny, o warunkach panujących w gospodarstwie rolnym w zakresie traktowania pracowników z Polski. Nie mniej jednak, jak zeznała M. L., właścicielka hostelu wykonała telefon do właściciela gospodarstwa A.S. oraz rozpytała szwedzkich pracowników A.S. na powyższe okoliczności i sprawa została wyjaśniona. Trudno upatrywać tu sytuacji, która swoim zakresem mogłaby wskazywać na naruszenie dobrego imienia pozwanej skutkującym zasadnością żądania zadośćuczynienia. Sprawa została bowiem bardzo szybko wyjaśniona w gronie pracowników i właściciela gospodarstwa i nie przedostała się poza ten krąg. Jednocześnie zarzuty, o których mówiła powódka wzajemna wcale nie musiały dotyczyć pracodawcy. Treści, jakie miał wg M. L., wygłaszać pozwany wzajemny ( przetrzymywanie pracowników, bez jedzenia, płatności, zabieranie paszportów) dotyczyły raczej zachowania właściciela gospodarstwa a nie powódki wzajemnej. Jedynie ewentualnie zarzuty w zakresie braku płatności wynagrodzenia odnosiły się wprost do pracodawcy. Jednakże z ustaleń Sądu dokonanych w niniejszej sprawie wynika, że pozwana nie rozliczyła się z powodem za jego pracę w sposób prawidłowy i ostateczny.

Drugim argumentem za żądaniem przyznania zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych jest fakt pojawienia się na portalu G. (...) wpisów o negatywnym wydźwięku w stosunku do M. L. i prowadzonej przez nią działalności. Powódka wzajemna złożyła na te okoliczność do akt sprawy wydruki ze strony internetowej ww. portalu. Wynika z nich, że w dniach 27.11.2019r., 04.02.2020r., 18.03.2020r., 26.02.2020r., 29.02.2020r., 07.05.2020r., 04.03.2020r., 21.02.2020r. pojawiły się wpisy o negatywnym zabarwieniu w stosunku do działalności prowadzonej przez powódkę.

Analizując treść przedłożonych wpisów należy wskazać, iż „Dla oceny, czy wypowiedź krytyczna mieści się w granicach chronionych zasadą wolności wypowiedzi jest konieczne jej zakwalifikowanie jako wypowiedzi o faktach lub wypowiedzi ocennej (opinii), chociaż w praktyce rzadko dana wypowiedź przybiera taką jednoznaczną, "czystą" postać. Najczęściej występują w niej - w różnym natężeniu - elementy faktyczne i ocenne, a stopień ich natężenia oraz proporcje, w jakich występują, stanowią podstawę przyjęcia określonego charakteru wypowiedzi. W takich wypadkach należy zbadać, czy w wypowiedzi można wyodrębnić elementy poddające się testowi według kryterium prawda/fałsz, po czym - konsekwentnie - test taki przeprowadzić.” „Dotyczy to w szczególności godności (czci wewnętrznej) rozumianej jako poczucie własnej wartości i oczekiwanie szacunku ze strony innych ludzi. Sporną wypowiedź można też objąć szeroko obecnie rozumianym pojęciem naruszenia dobrego imienia (czci zewnętrznej), w którym zawiera się przypisanie danej osobie właściwości lub postępowania, mogących poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania określonego zawodu lub działalności. Uszczerbek wyrządzony reputacji jednostki odzwierciedla się zarówno w sferze jej samoidentyfikacji, jak i w postrzeganiu przez inne osoby. Należy przy tym mieć na względzie, że (…) odwołanie się do obiektywnych, a więc kształtowanych przez opinie ludzi rozsądnie i uczciwie myślących kryteriów naruszenia dóbr osobistych nie oznacza, że decydujące znaczenie ma reakcja, jaką dane zachowanie wywołuje, gdyż nie reakcja jest tu ważna, ale występująca w społeczeństwie opinia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1997 r., III CKN 33/97, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 93, z dnia 18 czerwca 2009 r., II CSK 58/09, niepubl. i z dnia 29 października 2010 r., V CSK 19/10, OSNC- ZD 2011, nr B, s. 37).

W rezultacie kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia ma odpowiedź na pytanie, czy naruszenie dóbr osobistych powoda miało charakter bezprawny, a ściśle, czy zachodziły okoliczności wyłączające bezprawność. W rozważanym wypadku chodzi o kontratyp ujmowany jako działanie w obronie uzasadnionego interesu, którym jest tu wolność wypowiedzi. To właśnie swoboda wyrażania poglądów i ocen, która najczęściej "konkuruje" z prawem do ochrony czci, może - w konkretnych okolicznościach sprawy - prowadzić do wniosku, że działanie osoby korzystającej z wolności słowa, nieprzekraczające jej granic, było dozwolone, a w konsekwencji naruszenie czci nie było bezprawne.

(…) Rozważając kwestie bezprawności wypowiedzi nie można pomijać, że została ona zamieszczona na forum internetowym. Właściwości takiego dyskursu i charakter jego ekspresji uzasadniają większe niż przeciętne przyzwolenie na ostrzejsze, często skrótowe, dobitne i przejaskrawione opinie, co oczywiście nie usuwa potrzeby udzielania ochrony przed naruszeniami dóbr osobistych przez wypowiedzi niemieszczące się w dopuszczalnej formule, do których często w tym dyskursie dochodzi (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2011 r., IV CSK 665/10, OSNC 2012, nr 2, poz. 27 i z dnia 8 marca 2012 r., V CSK 109/11, OSNC 2012, nr 10, poz. 119). Specyfika tego forum polega przede wszystkim na stworzeniu szerokiej możliwości otwartej oraz nieskrępowanej wymiany poglądów i ocen. Gdy chodzi o oceny, są one obecnie w internecie tak rozpowszechnione, że dotyczą wszystkich przejawów życia społecznego i możliwych sfer działalności, poczynając od politycznej, przez społeczną artystyczną, zawodową, do gospodarczej. Swoboda wypowiadania opinii, której znaczenie we współczesnym społeczeństwie ma - pomimo związanych z nią zagrożeń - niezaprzeczalną wartość, uzasadnia powoływanie się na realizację ważnego interesu publicznego lub prywatnego. Chociaż niejednokrotnie trudne okazuje się wyznaczenie granicy pomiędzy formułą dopuszczalną, a taką, którą trzeba uznać za niemożliwą do przyjęcia, to na pewno granica ta nie przebiega według wyobrażenia skarżącego. Gdyby je podzielić, należałoby dopuścić jedynie wypowiedzi i oceny pozytywne, odrzucając wszystko co zawiera elementy krytyczne i negatywne. Taka koncepcja granic wolności słowa jest niemożliwa do obrony, a opinie i sądy krytyczne mieszczą się w ramach chronionego prawem uprawnienia do wyrażenia ujemnej oceny Należy przy tym podkreślić, że opinie, czyli wypowiedzi wartościujące, stanowią wyraz subiektywnego punktu widzenia ich autora i mieszczą się w granicach dopuszczalnej krytyki, nawet jeżeli jest ona niesprawiedliwa.” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.01.2013r. IV CSK 270/12).

Odnosząc się do powyższego należy uznać, że w zasadzie pierwszy wpis tj. z 27.11.2019r. może wskazywać na naruszający dobra osobiste podmiotu gospodarczego- prawo do dobrego imienia.

Powódka już pismem z dnia 05.12.2019r. zarządzała od powoda zaprzestania naruszania dóbr osobistych jej firmy i zapłaty na jej rzecz kwoty 30.000 zł. Nie mniej jednak, jak wynika z okoliczności sprawy, brak jest potwierdzenia, że którykolwiek z przywołanych wpisów został dokonany przez A. K., chociaż wpis z 27.11.2019r. mógłby częściowo sugerować, że to właśnie ten pracownik dokonał przedmiotowego wpisu. Nie mniej jednak, M. L. zatrudniała w tym okresie więcej niż jedną osobę. Również wcześniej rozstawała się z innymi pracownikami. Nie wykazała jednak żadnym dowodami, że to właśnie A.K. dokonał umieszczenia w portalu przedmiotowego wpisu.

Podczas przesłuchania powódka wzajemna oświadczyła także, że z ww. wpisami utożsamia niemożność dostarczenia pracowników w 2020r. Jednocześnie zeznała, że do gospodarstwa u A.S. zatrudniła w grudniu 2019r. dodatkową osobę. Nie mogła tylko znaleźć osób do innego gospodarstwa, ale poszukiwała pracownika do tego miejsca już od listopada 2019r. czyli wcześniej niż pierwszy z wpisów ( a kolejne pojawiały się od lutego 2020r.). Nie mniej jednak, powódka w tym zakresie opiera się tylko na swoich odczuciach mówiąc, iż utożsamia brak możliwości zatrudnienia pracowników z wpisem/ wpisami. Brak jest dla tej tezy dostatecznego potwierdzenia. Tym bardziej , że już w grudniu 2019r. zatrudnia pracownika do tego samego gospodarstwa, w którym był powód, a od wiosny 2020r. nie ma problemów z zatrudnianiem innych osób. Należy podkreślić, że tylko 1 wpis był z 27.11.2019r. Kolejne były umieszczane od lutego do maja 2020r.

Reasumują, w ocenie Sądu, brak jest podstaw do uznania, że A. K. dopuszczał się naruszenia dóbr osobistych M. L. w zakresie prowadzonej przez nią działalności. W związku z tym roszczenie powyższe winno ulec oddaleniu w oparciu o art. 23 par. 1 kc w zw. z art. z art. 448 kc w zw. z art. 300 kp.

O kosztach procesu wynikającego z powództwa wzajemnego orzeczono po myśli art. 98 kpc ( punkt XI wyroku) w zw. z par. 2 pkt. 5 rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.). Pozwana- powódka wzajemna dochodziła zadośćuczynienia w związku z naruszeniem jej dóbr osobistych. Tym samym roszczenie to jako roszczenia o charakterze pieniężnym należało rozliczyć w oparciu o par. 2 pkt. 5 cyt. rozporządzenia.

W oparciu o art. 347 kpc w punkcie I wyroku uchylono wyrok zaoczny z dnia 18 maja 2020r.

W zakresie kosztów sądowych Sąd oparł się na przepisie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc. Na przedmiotowe koszty składają się opłata od powództwa głównego, która wyniosła 1110 zł ( 5 % od kwoty 22 185 zł) oraz koszty wynagrodzenia biegłego. Biorąc pod uwagę, iż pozwana przegrała w części w zakresie roszczenia głównego Sąd nakazał ściągnąć od niej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 396 zł tytułem części opłaty ( 36 % razy 1110 zł) oraz kwotę 274 zł tytułem nieuiszczonych kosztów wynagrodzenia biegłego ( punkt XII wyroku). W zakresie kosztów sporządzenia opinii, Sąd uznał za zasadne obciążenie pozwanej wynagrodzeniem biegłego za sporządzenie opinii głównej albowiem zawiera ona wszystkie niezbędne ustalenia dokonane przez biegłego w zakresie wyliczenia należności na rzecz powoda i stanowiące podstawę wyrokowania przez Sąd.

Sąd uznał również za zasadne zwrócić pozwanej- powódce wzajemnej kwotę uiszczoną tytułem opłaty od sprzeciwu ( punkt XIII wyroku).

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono po myśli art. 477 (2) par. 1 kpc. Wyliczając wysokość jednomiesięcznego wynagrodzenia brutto powoda Sąd oparł się na wyliczeniach wynagrodzenia powoda zawartych w opinii biegłego.

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus