Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aneta Żołnowska

Protokolant: stażysta Wojciech Sowul

w obecności oskarżyciela publ. D. K.

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2016 r. sprawy

B. G.

s. W. i M. z domu K.

ur. (...) w O.

obwinionego o to, że:

w dniu 17 listopada 2016r. o godz. 08.21 w (...) Komendy Miejskiej Policji w O. przy ul. (...) będąc użytkownikiem samochodu m – ki V. (...) o nr rej. (...), wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie udzielił właściwemu organowi państwowemu informacji komu w dniu 2 lipca 2016r. ok. godz. 14.00 – 17.00 powierzył pojazd do kierowania

- tj. za wykroczenie z art. 96§3kw w zw. z art. 78 ust 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym,

ORZEKA:

I.  obwinionego B. G. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 96 § 3 kw skazuje go na karę 300,- (trzysta) złotych grzywny;

II.  na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 119 kpw zwalnia obwinionego od kosztów postępowania i opłaty.

Sygn. akt IX W 3664/16

UZASADNIENIE

B. G. obwiniony został o to, że: w dniu 17 listopada 2016 r. o godz. 8.21 w(...) KMP O. w O. przy ul. (...), będąc użytkownikiem pojazdu marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udzielił właściwemu organowi, informacji komu powierzył w/w pojazd do kierowania w dniu 2 lipca 2016r. ok. godz. 14.00 – 17.00 tj. za wykroczenie z art. 96 § 3 kw .

Komenda Miejska Policji w O. prowadziła postępowanie w sprawie wykroczenia popełnionego przez kierującego pojazdem m –ki V. (...) o nr rej. (...) w dniu 2 lipca 2016r. polegającego na niezachowaniu ostrożności podczas omijania samochodu m – ki L. (...) o nr rej. (...), co skutkowało jego uszkodzeniem. Ustalono, iż właścicielem pojazdu jest firma (...) Sp. z o.o. w R.. Głównym udziałowcem i jedynym członkiem zarządu jest B. G..

W dniu 17.11.2016r B. G. w (...) KMP w O. przy ul. (...) został wezwany przez mł. asp. P. S. do wskazania osoby, która kierowała pojazdem we wskazanym dniu i miejscu. Wymieniony nie udzielił żądanej informacji.

(dowody: notatka urzędowa k. 3, 8, protokół przesłuchania k. 11-12 )

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż nie pamięta, kto w określonym dniu kierował wskazanym pojazdem. Przyznał, iż pojazd jest własnością firmy, w której on ma 99 % udziałów i jest jedynym członkiem zarządu reprezentującym firmę.

Sąd nie podzielił argumentacji obwinionego, uznając je za przejaw przyjętej przez niego linii obrony zmierzającej do uniknięcia odpowiedzialności za zarzucane mu wykroczenie.

Bezspornym jest, iż obwiniony nie wskazał komu w oznaczonym czasie powierzył pojazd do kierowania lub używania.

Znamieniem warunkującym odpowiedzialność z art. 96 § 3 kw jest niewskazanie na żądanie uprawnionego organu wbrew obowiązkowi, komu został powierzony pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie.

Niewskazanie polega na odmowie udzielenia informacji odnośnie osoby, której pojazd został przekazany. Za niewskazanie uznać należy zarówno odpowiedź negatywną jak i zupełne zaniechanie odpowiedzi.

Żądanie wskazania pochodzić winno od uprawnionego organu. Organami uprawnionymi z mocy prawa do żądania są wszystkie te organy, które mogą działać w sprawach o wykroczenia w charakterze oskarżyciela publicznego. Zgodnie z art. 17 § 1 kpw Policja jest oskarżycielem publicznym we wszystkich sprawach o wykroczeniach.

W obowiązującym stanie prawnym obowiązek wskazania, komu został powierzony pojazd do kierowania lub używania, wynika z art. 78 ust. 4 p.r.d. Właściciel lub posiadacz jest bezwzględnie zobowiązany do wskazania danych osoby, której powierzył pojazd, chyba że pojazd został użyty wbrew woli i wiedzy właściciela lub posiadacza, czemu on nie mógł zapobiec. Przepis art. 78 ust 5 reguluje sytuację, w której właścicielem pojazdu nie jest osoba fizyczna, a przykładowo, jak w niniejszej sprawie osoba prawna. W takim przypadku do udzielenia informacji obowiązana jest osoba wyznaczona przez organ uprawniony do reprezentowania tego podmiotu na zewnątrz, a w przypadku niewyznaczenia takiej osoby – osoby wchodzące w skład tego organu. Obwiniony przyznał, iż jest jedyną osobą wchodzącą w skład zarządu (...) Sp. z o.o. w R., która jest właścicielem pojazdu. Nie wskazał osoby, która byłaby upoważniona przez zarząd do reprezentowania spółki.

Problematyka odpowiedzialności za wykroczenie z art. 96§3kw była przedmiotem rozważań zarówno Sądu Najwyższego, jak i Trybunału Konstytucyjnego, który orzeczeniem z dnia 12 marca 2014r. ostatecznie stwierdził zgodność z Konstytucją tegoż przepisu. Trybunał zwrócił uwagę, że obowiązek wskazania na żądanie uprawnionego organu, komu właściciel (posiadacz) powierzył swój pojazd do kierowania (używania) w oznaczonym czasie, nakłada nie tylko prawo polskie, ale również wynika to z przepisów prawnych innych państw europejskich, w tym Austrii, Czech, Danii, Irlandii, Słowacji, Wielkiej Brytanii (na obszarze Anglii i Walii), Włoch. Niewskazanie, kto kierował pojazdem lub używał pojazdu, zagrożone jest karą grzywny w Austrii, Danii, Irlandii, Słowacji, Wielkiej Brytanii (na obszarze Anglii i Walii) oraz we Włoszech. W Belgii, Czechach, Francji i Szwajcarii w wypadku nieujawnienia tożsamości kierującego przez właściciela pojazdu przyjmuje się domniemanie, że sprawcą wykroczenia był właściciel pojazdu. W Niemczech w razie niewykrycia sprawcy wykroczenia drogowego, właściciel pojazdu, który nie ujawnił tożsamości kierującego jego pojazdem, może być obciążony kosztami postępowania (zob. Wykroczenia drogowe i obowiązek ujawniania tożsamości kierującego pojazdem w wybranych państwach europejskich, Opracowanie przygotowane przez Zespół Orzecznictwa i Studiów Biura Trybunału Konstytucyjnego, (...).430.35.2013[2]). Trybunał zwrócił również uwagę, że obowiązek wskazania, komu został powierzony pojazd do kierowania lub używania, jest tylko jednym z wielu obowiązków nałożonych przez prawodawcę na właściciela (posiadacza) pojazdu. W obowiązującym stanie prawnym właściciel ma m.in. obowiązek zarejestrowania pojazdu, przeprowadzania jego okresowych badań technicznych, wyposażenia go w określone urządzenia i przyrządy, posiadania ważnych uprawnień do kierowania, czy wreszcie – stosowania się do zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W żadnym z tych przypadków okolicznością wyłączającą odpowiedzialność nie jest niestety niepamięć, na którą powołuje się obwiniony.

Wyłączenie odpowiedzialności za wykroczenie określone w art. 96 § 3 kw jest możliwe również w sytuacji, gdy udzielenie odpowiedzi, komu został powierzony pojazd mogłaby narazić osobę najbliższą właścicielowi lub posiadaczowi pojazdu na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Natomiast możliwość narażenia na odpowiedzialność za wykroczenie nie wyłącza obowiązku właściciela lub posiadacza pojazdu wskazania osoby najbliższej na żądanie właściwego organu, jeżeli dopuściła się ona wykroczenia, kierując powierzonym jej pojazdem lub go używając. Art. 96 § 3 kw. nie nakłada obowiązku "denuncjacji", ale sankcjonuje zachowanie polegające na niewskazaniu na żądanie uprawnionego organu, komu został powierzony pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Wskazanie na żądanie uprawnionego organu, komu właściciel lub posiadacz pojazdu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, nie przesądza jeszcze o ewentualnej odpowiedzialności wskazanej osoby za wykroczenie. Odmowa może jednak skutkować odpowiedzialnością właściciela lub posiadacza pojazdu za wykroczenie określone w art. 96 § 3 kw. (por. post. SN z dnia 02.04.2014 r. sygn. akt V KK (...), uchwała siedmiu sędziów SN - zasada prawna w sprawie I KZP(...) z 30.09.2014 r , wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 marca 2014 r. P(...)).

Mając powyższe na uwadze wina obwinionego nie budzi wątpliwości a polega na tym, w dniu 17 listopada 2016 r. o godz. 8.21 w(...) (...) KMP O. w O. przy ul. (...), będąc użytkownikiem pojazdu marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udzielił właściwemu organowi, informacji komu powierzył w/w pojazd do kierowania w dniu 2 lipca 2016r. ok. godz. 14.00 – 17.00. Obwiniony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona wykroczenia określonego w art 96§3kw.

Przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę dotychczasową karalności obwinionego za wykroczenia drogowe (k. 15).

W świetle wskazanych wyżej okoliczności Sąd orzekł wobec obwinionego karę grzywny w wysokości 300 złotych. Orzeczona kara, w ocenie Sądu, jest współmierna do stopnia zawinienia obwinionego i społecznej szkodliwości zarzucanego mu czynu i nie może być postrzegana jako rażąco surowa.

Ze względu na aktualną sytuację materialną obwiniony został zwolniony od kosztów postępowania i opłaty.